Si të shkruani një biznes plan (Training 2012)

Innovation Centre Kosovo

Innovation Centre

Kosovo

Si ta shkruani një

biznes-plan!Çelik Nimani

@celiknimani


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Plans are useless, planning

is priceless! Dwight Eisenhower


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Pas trajnimit ju:

• Të jeni në gjendje të shkruani një biznes-plan• Të jeni në gjendje të identifikimit të formave të

shkrimit të një biznes-plani• Të identifkoni tregun dhe konsumatorin• Të definoni strategji të marketingut dhe

zhvillimit• Të kuptoni pasqyrat financiare


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Hapi I

Çka është biznes

plani?

Biznes-pani është një dokument i shkruar qëshpjegon të ardhmen e biznesit tuaj. Ai përshkruan se çka planifikoni të bëni dhe siplanifikoni ta bëni atë.

Qëllimi

• Synimet e biznesit• Caqet Financiare• Parashikimi i resurseve


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Hapi I

Shkrimi i një biznes-plani nuknënkupton që ju duhet tëzbuloni diçka të re, por jumund të bazoheni nëmediume të ndryshme si: mostra të biznes planeveekzistuese, mostraorientuese, sllajde, video e demonstrime.


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Elementet e një biznes plani

• Abstrakti

• Përmbledhje e kompanisë

• Mundësitë në treg

• Produkti/Shërbimi

• Strategjia e Marketingut

• Analiza Kompetitive

• Operaiconet

• Komponenta financiare


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovoEMËRTIMI!


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Përmbledhja e përgjithshme

• Pjesa më e rëndësishme

• Jo më gjatë se një faqe

• Jo më shumë se 1 minutë për tu lexuar

• Shpjegime të sakta

SHKRUAJE NË FUND!

E TASHMJA E ARDHMJA

Qysh?


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Si të bëhet përmbledhja

• Kush është pronar i biznesit dhe në çfarëforme është strukturuar?

• Me çka merret biznesi?

• Çfarë shërbime apo produkte ofron?

• Pse do t’ju zgjedh juve konsumatori paratjerëve

• Në çfarë industrie jeni?

• Cilët janë konsumatorët që po targetoni?

• Cilët janë 3 synimet tuaja për 5 vitet e ardhshme?

Struktura e biznesit

Aktivitetet

Produktet/Shërbimet

Dallimi

Tregu

Vizioni dhe Caqet


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Mundësitë në treg

Cili është problemi?

Nevojat e konsumatorëve:• Të jenë të definuara• Të kenë kuptim• Të jenë të arritshme

Zgjidhja juaj

Ajo çka dërgoni në treg duhet të ketë kuptim!


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Hulumtimi i tregut

Mundësitë në treg

• Një element shumë me rëndësi për strategji të biznesit

• Hulumtimi i tregut mund të jep një pasqyrë të asaj se çfarë produkte dheshërbime të reja mund të sjellin profit për ju

• Llojet e hulumtimit të tregut

– Hulumtimi primar:Intervista

Anketa

Pyetësor

Puna me fokus grupe

– Hulumtimi sekondar:Analiza e të dhënave që janë në treg.


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Produkti/Shërbimi

• Produkti apo shërbimi juaj

• Vlera që paraqet për konsumatorët

• Përparësitë konkurruese


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Strategjia e marketingut

• Produkti

• Çmimi

• Promovimi

• Pozicionimi


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Si ta bëni?

Strategjia e marketingut

Definoni qëllimin?• Çka dëshironi që njerëzit të bëjnë pasi ta shohin

reklamën?Përcaktoni përparësinë konkurruese dhe shpreheni• Këtë paraqiteni si një zgjidhje të një problemiPërcaktoni audiencën tuaj• Cili grup i njerëzve është më i gatshëm të pranojë

mesazhin!Definoni metodat e marketingut• Website, SEO, Social Media, E-mail, gazeta, TV, etjDefinoni çka ju bënë unik• Çmimi, shpejtësia, eksluziviteti, shërbimi, vlera,…Përcaktoni buxhetin e marketingut• Mos shpenzoni kot, planifikoni me mend!


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Analiza kompetitive – SWOT

AnalizaFuqitë Dobësitë

KërcënimetMundësitë

• Aftësitëteknologjike

• Kanalet e distribuimit

• Mardhëniet me konsumatorë

• Kualiteti i prodhimit• Menaxhmenti

• Kualifikimisuperior mungon

• Procesi teknologjikI prodhimit

• Marketingu• Madhësia e vogël

• Përparësitëteknologjike

• Ndryshimet nëpolitika

• Taksat e ulëta• Mosha e

popullësisë

• Baza e konsumatorëve qëndryshon

• Avancimetteknologjike

• Rritja e taksave

Faktorë tëbrendshëm

Faktorë tëjashtëm


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Operacionet

• Strategjia e zhvillimit/implementimit

• Çfarë biznesi po bëjmë (misioni, vizioni dhe vlerat)

• Ka po shkojmë (caqet strategjike)

• Çështjet kyqe që strategjia duhet të adresojë

• Si mund të konkurrojmë më së miri

• Logjistika

• Hulumtimi & Zhvillimi (R&D)


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Çka ka në pronësi biznesi juaj apo merr me hua?

Logjistika

Zyret• Çmimi, kushtet & mundësitëAsetet dhe pajisjet• Pajisjet që keni (kompjuterët, softuerët, veturat, maqineritë, etj)• Çmimet, kushtet e përdorimit, data e zëvendësimit, etStoku dhe inventari• Kapaciteti i prodhimit dhe çka prodhoni? Parashikimet për të ardhmenTë drejtat pronësore• Nëse ka mund ta mbroni• Lloji I mbrojtjes• Të drejtat autoriale, patentat dhe licencat


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Zhvillimi istrategjisë

Caqet Çështjet me platformën

Aktivitetetpërfaqësuese

Misioni, Vizioni dhevlerat(Në çfarë biznesi jemi, dhe pse?)

Për të riafirmuar udhërrëfyesit e nivelitmë të lartë në lidhje me qëllimetorganizative dhe vendimarrëse

Formimi i vizionit nëterme që janë tëpranueshme përekzekutim

• Analiza e misionit• Deklarata e vizionit• Vlerat bazë• Vizioni i avancuar

Caqet strategjike)Ka po shkojmë?)

Për të definuar qartë nivelin më tëlartë financiar apo caqet e misionit qështyjnë para strategjinë

Formulimi i modelitekonomik që do tëshfrytëzohet përmesstrategjisë së procesittë menaxhimit

• Matja në nivel macro• Identifikimi I zbraztirave• Temat strategjike• Synimet per 3-10 vite• Modeli financiar

Analiza Strategjike(Cilat janë çështjettona kyçe)

Për të identifikuar, përmes një analizetë strukturuar, ngjarjet, forcat dhepërvojat që ndikojnë dhe modifikojnëstrategji

• Definimi i lidhjesmes forcave me ndikim dhe procesittë krijimit të vlerave

• Skanimi ambiental• Skanimi I brendshëm (SWOT)• Strategjia prej të dhënave• Identifikimi I çështjeve kyçe

Formulimi i strategjisë(Si mund tëkonkurrojmë më sëmiri)

Për të definuar ku dhe si do tëkonkurrojë organizata

Sigurohuni qëndryshimet nëstrategji jan të lidhurame ndryshimet nëplanfikimi dhe procestë ekzekutimitFormoni themele tëndryshimeve

• Ku të konkurrohet• Dallimi në treg• Si të konkurroni• Modeli financiar• Agjenda e ndryshimit

strategjik


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Komponenta financiare

• Deklarata mbi qarkullimin e keshit

• Deklarata mbi të hyrat

• Bilanci

• Analiza “Break-Even”

• Janë me rëndësi sepse pasqyrojnëshpenzimet e përgjithshme dhe kostot e mundshme para investitorit.


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Komponenta financiare


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Gabimet më të shpeshta

• Jo reale!

• Plan i paqartë për progres

• Dështim në përshkrim të produktit

• Mungesë hulumtimi të tregut

• Mungesë hulumtimi të konkurrencës

• Pasqyra financiare të pakompletuara

• Mungesë vlerësimi dhe strategjie dalëse (exit

strategy)


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovoMundësi shtesë


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Business Model Canvas



Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovo

Sugjerime

• Planin ndajeni me punëtorë, investitorë, agjentë

financiarë dhe menaxher të bankës

• Referohuni në biznes plan kur merrni vendim

• Rishikoni biznes-planin çdo 6-12 muaj


Inn

ova

tio

n C

entr

e Ko

sovoFaleminderit