Ασφάλεια στις ιατρικές πράξεις: Ακριβή πολυτέλεια ή προσιτή

αναγκαιότητα;

Δρ. Φιλήμων ΤυλλιανάκηςΔιευθυντής Marketing ΜΑΓΕΙΡΑΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ Α.Ε.

Μικρά γεγονότα της καθημερινότητάς μας, μπορεί να προκαλέσουν αλυσίδα γεγονότων με

δυσανάλογες επιπτώσεις…

Ασήμαντα γεγονότα, Σοβαρές συνέπειες…

Διαγνωστικές διαδικασίες: Το 45-70% των

λανθασμένων αποτελεσμάτων οφείλεται σε λάθη

κατά την προαναλυτική φάση (αιμοληψία,

σήμανση, διακίνηση και φύλαξη των δειγμάτων,

κλπ)(1,2)

1) Goldschmidt et al, Gross errors and work flow analysis in the clinical laboratory. Clin. Biochem. Metab. 1995, 3: 131-140

2) Bonini PA & Plebani M, Errors in laboratory medicine, Clin. Chem. 48:5, 2002

Περιγραφή της κατάστασης:Μερικά δεδομένα…

~800.000 Τραυματισμοί από βελόνες κάθε χρόνο στις ΗΠΑ(1)

> 1.000.000 Τραυματισμοί από βελόνες κάθε χρόνο στην Ευρώπη (12-30/100 κρεβάτια/έτος) (2)

Μόνο 1 στα 10 περιστατικά αναφέρεται και καταγράφεται επίσημα (3)

(1) Fishman D.N. et al, The American Journal of Medicine 114, 2003

(2) Eucomed, European Health care workers at risk, 2004 (www.eucomed.be)

(3) Elder & Paterson, Occup. Med. 2006: 56(8)

Περιγραφή της κατάστασης:

Ομάδες υψηλού κινδύνου: Νοσηλευτές, Ιατροί, Εργαστηριακό προσωπικό, αλλά και προσωπικό υποστήριξης και καθαριότητας

Συνηθέστερες πράξεις: αιμοληψία, ενδοφλέβιος ή ενδαρτηριακός καθετηριασμός, ενέσεις

Παράγοντες αύξησης κινδύνου: κούραση, εργασιακή πίεση, άγχος, έλλειψη εμπειρίας, μη συνεργάσιμοι ασθενείς (1)

(1) Fishman D.N. et al, The American Journal of Medicine 114, 2003

Περιγραφή της κατάστασης:Κίνδυνοι

Περισσότεροι από 20 παθογόνοι μικροοργανισμοί

μπορούν να μεταφερθούν, με πιο επικίνδυνους τους

ιούς για HBV, HCV και HIV

Kellen GD et al, N. Engl. J Med. , 1992:326

10 φορές περισσότερο για HBV

11 φορές περισσότερο για HCV

82 φορές περισσότερο για HIV

Ενδονοσοκομειακή συχνότητα Ενδονοσοκομειακός επιπολασμός σε σχέση με τυχαίο πληθυσμό

Περιγραφή της κατάστασης:Κίνδυνοι

Μελέτη WHO (1) : Πιθανές μολύνσεις από αιχμηρά ιατρικά αντικείμενα ανά έτος:

Πιθανή θεραπευτική αντιμετώπιση:

(1) WHO, Environmental Burden of Disease series, No 3, “Sharp injuries”, 2003

Περιστατικά HBV: 66.000Περιστατικά HCV: 16.000Περιστατικά HIV: 1000

HΒV: για 4 χρόνιαHCV: 48 εβδομάδεςHIV: εφ’ όρου ζωής

Περιγραφή της κατάστασης:Επιπτώσεις

Επιπτώσεις για τον εργαζόμενο: ◦ ψυχολογικές, άγχος, ενδεχόμενη ασθένεια, επιπτώσεις στο

οικογενειακό ή/και εργασιακό περιβάλλον, αλλαγή τρόπου ζωής

Επιπτώσεις για τον Οργανισμό: (1)

◦ Διαγνωστική, Προληπτική ή/και Θεραπευτική κάλυψη εργαζομένου

◦ Εργασιακή αντικατάσταση◦ Μέτρα αποτροπής παρόμοιων περιστατικών◦ Φήμη◦ Πιθανές νομικές συνέπειες – Καταβολή αποζημιώσεων

(1) Paterson & Elder, Safer Sharp Devices, NHS Scotland 2003

Περιγραφή της κατάστασης:Κόστος

Μελέτες σε ΗΠΑ: (1,2)

◦ 2.234 $ - 3.832 $ κατά μέσο όρο, ακόμη και χωρίς να συμβεί μόλυνση

Μελέτη σε Σκωτία: (3)

◦ Διαβάθμιση 5 επιπέδων (ανάλογα με τη σοβαρότητα του περιστατικού), με κόστη από 10 £ - 620.000 £

Μελέτες σε Ηνωμένο Βασίλειο για μόλυνση με HCV: (4)

◦ 129.000 £ (κόστος θεραπείας + κόστος αναπλήρωσης)◦ 750.000 £ αποζημίωση (πραγματικά περιστατικά)

(1) Hatcher J.B., J. on Quality Improvement, Vol. 28, 161: 2002(2) Tan et al, Arch. Intern. Med. 161: 334-340, 2001(3) Scottish Executive, Safer devices cost benefit assessment template, Annex 3, 2004 (on line publication)(4) Colhart G, House of Commons Library, HIV and HCV infection from contaminated blood, Jan. 2011

Οδηγία 2010/32/ΕΕ Σκοπός:

Αρχές:

Εξάλειψη, πρόληψη και προστασία:

Εμπορικά διαθέσιμες «απαντήσεις»…

Προϊόντα (Συσκευές) με προδιαγραφές «Ασφαλείας»

(Safety Products – Devices)

◦Μείωση 65-90% των περιστατικών τραυματισμού με βελόνες ή άλλα αιχμηρά αντικείμενα, καθώς και περιστατικών τυχαίας επαφής με εκτινασσόμενα σταγονίδια αίματος

Εμπορικά διαθέσιμες «απαντήσεις»…

BD Eclipse™ Needle

BD Push-Button Vacutainer ® Blood

Collection Set

Εμπορικά διαθέσιμες «απαντήσεις»…

BD Venflon™ Pro safety

BD Nexiva™ Closed IV Catheter System

Επομένως; Είναι πολυτέλεια ή αναγκαιότητα η χρήση τέτοιων προϊόντων ασφαλείας για ένα σύστημα Υγείας όπως αυτό

της Ελλάδας σήμερα;

Αποτίμηση Αξιολόγηση του προσδοκώμενου οφέλους σε

σχέση με το κόστος – Βελτιστοποίηση κατά περίπτωση

Εφαρμογή εκεί που ο λόγος οφέλους/ κόστους εκτιμάται ότι θα είναι ο μεγαλύτερος (π.χ. ΤΕΠ, πολυμεταγγιζόμενοι ασθενείς, Ασθενείς με λοιμώδη νοσήματα, μονάδες μεσογειακής αναιμίας, ΜΕΘ, παιδιατρικές κλινικές, ειδικές κατηγορίες ασθενών)

Αξιολόγηση λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παράγοντες που σχετίζονται με κινδύνους – κόστη – οφέλη

Αξιολόγηση σε βάθος εύλογου χρόνου, σε συνδυασμό με προγράμματα εκπαίδευσης και παρακολούθησης –καταγραφής περιστατικών τραυματισμών ή/και μολύνσεων