The Natyasastra of Bharata by Prof S.K. Ramachandra Rao

¨sÀgÀvÀªÀÄĤAiÀÄ £Álå±Á¸ÀÛç

ªÀÄvÀÄÛ

£ÀlgÁd£À PÀ®à£É

«zÁå®APÁgÀ

¥ÉÇæ. ¸Á. PÀÈ. gÁªÀÄZÀAzÀæ gÁªï

¸ÀÄgÀªÀiÁ ¥ÀæPÁ±À£À

¥ÉÇæ. ¸Á. PÀÈ. gÁªÀÄZÀAzÀæ gÁªï ¸ÁägÀPÀ ¤¢ü

¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-11

Bharatamuniya Naatyasaastra And Nataraajana Kalpane, by Prof S. K. Ramachandra Rao. Published by Dr. S. R. Sudarshan for Surama Prakashana, the publication wing of the Prof S. K. Ramachandra Rao Memorial Trust, 305, 6th cross, I Block, Jayanagar, Bangalore 560011. Website: www.profskr.com Phone: 080-26563957 First Edition: 2014.

©: Prof S. K. Ramachandra Rao Memorial Trust ® ISBN 978-93-84069-14-8

����������������

5

' �(������$����

��3�4� �4� ��54� ����6�0���������� 789:;<:==>?� @ �A���B)��� %C �� %��0�����D� E0 ������D� ��0�� ��F���D��A������D����10/�������D�G �H������I,�-���J���4

�������K��%�L���������������M�N�#��O������)0��A����.����D� ��0���,�O���� �P�&A������ ��0��Q /������ ��B�D���R��O)����� ���S%���T� ����.��� ����(� &2U,�-�����L+������V�� ����,�-�������L�����B���J���4����0 ���������W&��U

����� �� ���O� �H��� ����%������� ,�X2� K�0,�-�O)��� Y0����TY�T2��OZT� $[T� ��R�T������ � ��5MH� ����0\2��J���4� ���0 ���NIMHANS����� �����W&��U� %L,���� ����]��V��� S���� � ��Y��J���4

�������L��M����YMS��D��_ �D���0��QMD���0�� ����� ��H��A�,�-�� �/������ ��B�� 20S�-���� ������ ���SN������� 1X� �X��� ��H� M�"`��,�-�����D� %�����O)� ,�a��������� �/�#��B,�b�����5 �����O�� ��� ��H� �����)&�����c0��� `K�ZT� L+�������� ��� ����4�����������������)�������2d�T�%&��%�������L��M�����0��QM�%L,��������]��V�������������2��J���4

���#���� ���#����� �e�O� ����� ���&�2H� ��.����D� ��������.�%����� ��H��%��� T���0��V,�-�D�$,��������S���0.�X���� ��H�Y �����0��V,�-�����b�),�-���J���4

������� �����.����� ��H�$0,���L+�,�-������O��R�� �H��O��S�6��f,��0N�,�-������ ��E2��J���4� ������ #����$�%�&'����'(��)��* ��� ��H#$����$ $���+�&* g01� �� ��H��,�-��� ��� �_ �� ��.�%�� ���&�2H��.�����^4

%��0���D�&��U�6�O.���aD���0�� ����A�� ��D��6���hM��O��A���i������,�X,��Lj�B���J���4�����������BI������&�2H,�O� ������J���4� ������� �0����k���� �C��)� � �,�������&�#����01� 15S� T� lO����lO0������� ��R,�O0.��D� S�c���-����0�� �,�-��������E2��J���4

v

£ÀlgÁd£À PÀ®à£É

137

®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ

(1)

®ÜÊÜá¾ æàÍÜ ÜÈÉ GÇÝÉ ÓÝí±ÜŨÝÀáPÜ PÜÇÝ ±ÝÅPÝÃÜWÜÚWÜã

Êæà¨ÜÊÜáãÆÊÜ®Üá° B«Ý£¾PÜ ñÝñÜ ³¿áìÊÜ®Üã° ÓÜãbÓÜáÊÜ

ÊÝwPæÀá æ¿áÐær. ÖÜÆÊÜâ ÊæàÙæ C Üá EñæøàPæÒ¿áíñæ PÜívÜÃÜã

A¨ÜÃÜÈÉ ©o¨Ü ±ÝÆá CÆɨæ CÆÉ. ®ÜÊÜá¾ ÓÜíÓÜ¢£¿á

ÊÜáãÆ»ÜãñÜ ÊÜåèÆÂWÜÙÜ®Üá° ®ÝÊÜâ Êæà ÜÊÝ_¾¿á ÜÇæÉà PÝ|áÊÜâ Üá

ÓÝ«ÜÂ. ÊÜááí¨æ ÊÜÞ±ÝìvÜá, ¸æÙÜÊÜ~Wæ, ÖæãÓÜ ÊÜåèÆÂWÜÙÜá

CÆÉÊæí ÜÆÉ. BÙÜ ÜÈÉ B«Ý£¾PÜ ÊÜá®æãà«ÜÊÜáì Ëáw¿ááñܤ æ.

Êæç©PÜ MáÑWÜÙÜá PÜívÜáPæãívÜ Ÿ ÜáQ®Ü ÓÝÌÃÜÓÜ EÚ æà CÃÜáñܤ æ.

ÓÜÊÜáÓÝÊÜáÀáPÜ ±ÜÅþæ¿á ÊæáàÆá±Ü¨ÜÃÜ, I£ÖÝÔPÜ ±ÜÅÓÜíWÜWÜÙÜ

JÙܱܨÜÃÜWÜÙÜá GÆɨÜÃÜ Aw¿áÈÉ ®ÝÊÜâ C¨Ü®Üá°

WÜáÃÜá£ÓÜŸÖÜá¨Üá. ÖÝWæ WÜáÃÜá£ÓÜÇÝÃæÊݨÜÃæ, PÜÇݱÜÅPÝÃܨÜ

ÓÝÌÃÜÓÜÂÊÜ®Üá° AÄ¿áÇÝÃæÊÜâ.

®ÜÊÜá¾ PÜÇÝ®Üá»ÜÊÜ ÜÈÉ B±ÝñÜ ÊÜá«ÜáÃÜ "BÇæãàaÜ®ÝÊÜáêñÜ'

GíŸ GÃÜvÜá ËÊÜÃÜWÜÙÜá G Ü᪠¯ÆáÉñܤÊæ. PÜÇÝ ÓÝÊÜáXÅ¿á®Üá°

Cí©Å¿áWÜÙÜ ÊÜáãÆPÜ A®Üá»ÜËÓÜáÊÝWÜ JvÜ®æÁáà ÓÜáS J ÜX

ŸÃܸæàPÜá. ÖÝXÆÉÊݨÜÃæ A¨ÜÃÜ BPÜÐÜìOæÁáà®Üá? B¨ÜÃæ

A®Üá»ÜÊÜ AÐÜrÃÜÇæÉà ÊÜááX¿á¸ÝÃÜ Üá. PÜÇÝ®Üá»ÜÊÜ ÜÈÉ ÖæaÜácPÝÆ

EÚ¿ááÊÜâ Üá ®ÜÊÜá¾ BÇæãàaÜ®æWÜÚWæ, »ÝÊÜ®æWÜÚWæ, PÜƳ®æWÜÚWæ

J¨ÜWÜáÊÜ ÓÝÊÜáXÅ. PÜÇÝ ÓÝÊÜáXÅ¿á®Üá° Cí©Å¿áWÜÙÜá

138

A®Üá»ÜËst ÊæáàÇæ ÊÜá®ÜÓÜáÕ A¨Ü®Üá° ñܮܰ¨ÝX ÊÜÞwPæãívÜá

A®Üá»ÜÊÜ AíñÜÃÜíWÜ¨Ü ÊݱÝÃÜÊݨÝWÜ J¨ÜWÜáÊÜ ÓÜíñæãàÐÜ

®ÝÆáR PÝÆ EÚ¿ááÊÜí¥Ü¨Üá. ®ÜÊÜá¾ ÓÜíÓÝRÃܨæãÙÜWæ

ÓæàÄPæãÙÜáÛÊÜí¥Ü Üá. ®ÜÊÜá¾ ÊÜÂQ¤ñÜÌ Ü KÃæPæãàÃæWÜÙÜ®Üá° £©ª Ÿ ÜáQWæ

ÖæãÓܨæãí¨Üá ¸æÙÜPÜ®Üá° ¯àvÜáÊÜí¥Ü¨Üá. C¨æà ÓÝí±ÜŨÝÀáPÜ

PÜÇæ¿á E æªàÍÜ.

®Ýo ÊÜá®ÜáÐÜ娆 B©ÊÜÞ®ÜÊÜ ®æÇæÀáí¨ÜÇæ Ÿí¨Ü¨Üáª.

»ÝÊÜ¨Ü BÊæàWÜ Ëá£ËáàĨÝWÜ ÊæáçÊÜáÃæñÜá PÜá~¿ááÊÜâ¨Üá

ÊÜá®ÜáÐܯWæ ÓÜÖÜg±ÜÅÊÜ꣤Áá. ƿ៨ܜÊÝ¨Ü AíWÜË®ÝÂÓÜ,

±Ý¨ÜaÜÆ®æ, »ÜíX¯¨æàìÍÜ®Ü CÊÜâ ÍÝÓÜ÷¨Ü ËÊÜÃÜWÜÙÝX

PÝ~ÔPæãÙÜáÛÊÜ Êæã¨ÜÇæ C¨ÜªÊÜâ. Bo¨ÜÈÉ, ¸æàpæ¿áÈÉ,

²ÅࣿáÈÉ, Pæãà±Ü ÜÈÉ, PÝÊÜá ÜÈÉ, PæàÚ¿áÈÉ ÓÜíXàñÜ Ü, ®ÜêñÜ Ü

±ÝÆá Êæã¨ÜÈí¨Ü C¨Üª¨æªà. C¨ÜPæãRí¨Üá ÓÝíÓÜ¢£PÜÊÝX

±ÜÅÓÜá¤ñÜÊÝWÜŸÆÉ aèPÜor®Üá° J¨ÜXÓÜáÊÜâ¨Üá ÍÝÓÜ÷¨Ü PæÆÓÜ.

»ÜÃÜñÜÊÜáᯠ®Ýo ÍÝÓÜ÷ÊÜ®ÜᰠԨܜ ÊÜÞw¨ÝWÜ AÊÜ®Ü E¨æªàÍÜ

CÐær. ÊÜá®ÜáÐܯWæ ÓÜÖÜgÊÝX ÊÜáñÜᤠÓÝÊÜáã×PÜÊÝX J ÜWÜáÊÜ

»ÝÊÜ®æWÜÚWæÆÉ A¼ÊÜÂQ¤ B±ÝñÜÊÜá«ÜáÃÜÊÝX¿áã

BÇæãàaÜ®ÝÊÜáêñÜÊÝX¿áã CÃÜáÊÜíñæ Jí¨Üá ÖÜí¨ÜÃÜ

®ÝoÂÍÝÓÜ÷¨ÜÈɨæ.

ÓÜÌWÜì ÜÈÉ æàÊÜñæWÜÙÜ ®ÜvÜáÊæ C ܪ PÜÇæÁáà ÊÜá®ÜáÐÜÂÃÜ ®æÇæWæ

CÚ Üá Ÿí©ñÜá GíŸá Üá ÃÜãyÜÊÜáãÆÊÝ Ü PÜƳ®æ. WÜí«ÜÊÜìÃÜá,

¿áPÜÒÃÜá, Q®Ü°ÃÜÃÜá, WÝ¿áPÜÃÜá, ԨܜÃÜá, ˨Ý«ÜÃÜÃÜá,

139

A±ÜÕÃæ¿áÃÜá ®ÝoÂPæR JȨÜÊÜÃÜá. WÜívÜá ¨æàÊÜñæWÜÙÜÈÉ ËÐÜá¡

ÓÜíXàñÜ ÃÜÔPÜ, ÎÊÜ ®Ýo ²Å¿á, ŸÅÖܾ®Ü ÊÜÞñÜá ¹w, AÊÜ®Üá

ÖæàWÜã "Êæà¨Ý»ÝÂÓÜ gvÜ'. Öæ|á¡ ¨æàÊÜñæWÜÙÜÈÉ ÓÜÃÜÓÜ Ì£

ËàOݱÝ~, ±ÝÊÜì£ ÇÝÓÜ aÜñÜáÃæ, PÝÚ ®Üo®Ü»Ü¿áíPÜÃæ.

ÎƳ ÜÈÉ æàÊÜñæWÜÙÜ®Üá° PÜívÜÄÓÜáÊÝWÜ £Å»ÜíX ÊÜáñÜᤠA£»ÜíX

®ÜêñÜ嬆 PÜƳ®æWæ A®ÜáÊÝWÜáÊÜí¥ÜÊæ. ×àWæ ÓÜí±ÜŨݿá¨Ü

PÜƳ®æ¿áÈÉ ÊÜá®ÜáÐÜ娆 Cí©®Ü PÜÇݼÃÜábWÜã Gí©WÜã

EÚ¨ÜáŸí©ÃÜáÊÜ AÇèQPÜ »ÝÊÜ®æWÜÚWÜã ®Üíoá

ÊÜááSÂÊݨÜá¨Üá.

®ÜÊÜá¾ÈÉ ±ÜÅ£Áãí¨Üá PÜÇæWÜã Jí¨æãí¨Üá A¼ÊÜÞ®Ü

¨æàÊÜñæ¿á®Üá° ÖæàÙÜáñæ¤àÊÜÆÉÊæà? bñÜÅPæR Ÿ¨ÜÄPÝÍÜÅÊÜá¨ÜÈÉ

®ÝÃÝ¿á|, ÎƳPæR ËÍÜÌPÜÊÜáì, PÝÊÜÂPæR ±ÜÅhݱܣ ŸÅÖܾ, ÓÜíXàñÜPæR

ÓÜÃÜÓÜÌ£, ®ÜêñÜÂPæR ÎÊÜ, D A— æàÊÜñæWÜÙÜ ÓÜá¤ñÜ PÜƳ®æWÜÙÜ ÖÜí ÜÃÜ

ÖܹºPæãíw Ü᪠Jí æãí Üá PÜÇæ¿á ÓÝÅÓÜÊÜÂÊÜä B¿Þ æàÊÜñæ¿á

ñÝñܳ¿áì ÜÈÉ G Ü᪠PÝ|áñܤ æ. MáWæÌà Ü ÜÈÉ ®Ü©à æàÊÜñæ¿áã

ËWÜÅÖÜ æàÊÜñæ¿áã B Ü ÓÜÃÜÓÜÌ£ ÓÜíXàñÜPæR A¼ÊÜÞ¯¿Þ¨ÝWÜ

ÃÝWÜ, ñÝÙÜ, »ÝÊÜWÜÙÜ ËÊÜÃÜWÜÙæÆÉ PÜãwPæãívÜÊÜâ. ÖÝWæÁáà

ÎÊÜ®Üá ®ÜoÃÝg®Ý¨ÝWÜ ®ÝoÂÍÝÓÜ÷ ±ÜÅÁãàWÜWÜÙÜ aèPÜoár C®Ü°ÐÜár

ÓܳÐÜrÊÝÀáñÜá.

ÓÝÊÜáÊæà¨ÜPæR E±ÜÊæà¨ÜÊÝX WÝí«ÜÊÜìÊæà¨Ü. C¨ÜÃÜÈÉ

®ÝoÂÍÝÓÜ÷ Jí¨Üá ±ÜÅPÝÃÜ. ÇæãàPܨÜÈÉ GÆÉÃÜ A®Üá»ÜÊܨÜÆãÉ

CÃÜáÊÜ ÓÜáS¨Üá@TÝ©WÜÚWæ ÖÝvÜá, PÜá~ñÜ, ÊݨÜÂWÜÙÜ®Üá°

140

ÓæàÄÔ¨ÜÃæ A¨Üá ®ÝoÂÊÝÀáñæí¨Üá ®ÝoÂÍÝÓÜ÷¨ÜÈÉ ŸÃÜáÊÜ

ÊÜÞñÜá :

"Áãà˜¿áí ÓÜÌ»ÝÊæäà ÇæãàPÜÓÜ ÓÜáS Üá@S ÓÜÊÜá¯ÌñÜ@

Óæãà˜íWÝ Ü¼®ÜÁãà±æàñæãà ®ÝoÂËáñܼ—à¿áñæà' >

(®ÝoÂÍÝÓÜ÷ 1:110)

ÓÜíXàñÜÊæíŸ ÊÜÞ£®Ü ÖÜÙæ¿á ±ÜÅÁãàWܨÜÈÉ ÖÝwPæ,

PÜá~ñÜ, ÊÝ ÜÂWÜÙÜá ÊÜáãÃÜá ÓæàÄPæãÙÜáÛñܤÊæ. ÍÝ_ì æàÊÜ®æà "XàñÜí

ÊݨÜÂí ñÜ¥Ý ®ÜêñÜÂí, ñÜÅ¿áí ÓÜíXàñÜÊÜááaÜÂñæà' Gí¨Üá

ÖæàÙÜÈÆÉÊæà? WÜí«ÜÊÜìÃÜá WÝ¿áPÜÃÜã Öè¨Üá.

Êæà|áWæãà±ÝÆPÜêÐÜ¡®Ü Pæç¿áÈÉÃÜáÊÜâ¨Üá PæãÙÜÆá, ¸ÝÀáí¨Ü

Xàñæ, »ÜíX ®ÜñÜì®Ü Ü᪠; ÓÜÃÜÓÜÌ£ ÖÝwPæWæ A— æçÊÜ, ËàOݱÝ~,

A¼®Ü¿á aÜñÜáÃæ ; ÓÜí±ÜŨݿá¨ÜÈÉ ÊݨܮÜ, WÝ¿á®Ü,

®ÜñÜì®ÜWÜÙÜ®Üá° æàÃæ æàÃæ¿ÞX G~ÓÜÈÆÉ. ®ÜñÜì®Ü ÜÈÉ A¼®Ü¿á

±ÜÅ«Ý®ÜÊݨÜá¨Üá. ÖÜĨÝÓÜÃÝWÜÈ, ÎÊÜÍÜÃÜ|ÃÝWÜÈ, hݮܱܨÜ

hæãàXWÜÙÝWÜÈ ÖÝvÜáÊÜÃÜá. Pæç¿áÇæãÉí¨Üá ÊݨÜÂÊÜ®Üá°

×w¿ááÊÜÃÜá. PÝÈí¨Ü PÜá~¿ááÊÜÃÜá. CÆÉÊæ A¼®Ü¿á

ÊÜÞvÜáÊÜÃÜá.

PÝÈí Ü ŸÄ¿á Æ¿áÊÜ®æ°à ×w Ü Ü᪠®ÜêñܤÊæ ÔPæãíwñÜá,

PæçWÜÚí¨Ü »ÝÊÜ¨Ü A¼®Ü¿áÊÜ®Üá° Ôw¨Ü¨Ü᪠®ÜêñÜÂÊÝÀáñÜá.

ÃÜÓܱÜÅ«Ý®ÜÊÝ¨Ü A¼®Ü¿á ®ÝoÂ. ÍÝÓÜ÷¨ÜÈÉ ®ÜêñÜÂÊÜ®Üá°

±Ü Ý¥Ý켮ܿáÊæí Üã, ®ÝoÂÊÜ®Üá° ÊÝPÝÂ¥Ý켮ܿáÊæí Üã

141

PÜÃæ©ÃÜáÊÜâ¨Ü®Üá° WÜÊÜá¯ÓܸæàPÜá. ±Ü¨ÜWÜÙÜá ÊÝPÜ嬆 AíWÜWÜÙÜá,

BÊÜ¿áÊÜWÜÙÜá. AÊÜâWÜÙÜ æàÃæ æàÃæ A¥ÜìWÜÙÜ®Üá° ¹wÔ ¹wÔ

ñæãàÄÓÜáÊÜâ¨Üá ®ÜêñÜ嬆 PæÆÓÜ. ±Ü¨ÜWÜÙæÆÉ PÜãwPæãívÜá

A¥ÜìÊæäí Üá ÓܳÐÜrÊÝX ÖæãÃÜÖæãËá¾ ÜÃæ ÊÝPÝÂ¥Üì. AíWÜWÜÙÜ

AíñÜÃÜíWܨÜÈÉ «Ü̯¿áíñæ CÃÜáñݤ JpÝrÃæ A®Üá»ÜÊÜPæ R

ÓÝÊÜáXÅ¿á®Üá° J¨ÜXÓÜáÊÜâ¨Üá ®ÝoÂ. GÃÜvÜã A¼®Ü¿á

±ÜÅPÝÃÜWÜÙæà, Jí Üá ÊÜÂÑr, C®æã°í Üá ÓÜÊÜáÑr. ÊÜÂÑrXíñÜ ÓÜÊÜáÑr

ÊÜááSÂÊݨÜá¨ÜÄí¨Ü ÍÝÓÜ÷ ®ÝoÂÍÝÓÜ÷Êæí¨ÝÀáñÜá,

®ÜêñÜÂÍÝÓÜ÷Êæí¨ÜÆÉ. ±Ý~¯Wæ ±ÜÄaÜ¿á¨ÜÈɨÜ᪨Üá ®ÜoÓÜãñÜÅ,

®ÜêñÜÂÓÜãñÜÅÊÜÆÉ. ®ÜêñÜ ÊÜááX¨Ü ÊæáàÇæ ®ÜoÃÝg ÃÝg®Üá

yÜPæR¿á®Üá° Ÿw Üá ÎÊÜÓÜãñÜÅWÜÙÜ®Üá° ¯ËáìÔ Ü®æí Üá ®Üí©PæàÍÜÌÃÜ

PÝÄPæ¿áá ÖæàÚ¨ÝWÜ ®ÝoÂ Ü ±ÝÅ«Ý®ÜÂÊÜ®æ°à ÓÜãbÔñÜá.

ÎÊÜ®Üá ®ÜêñÜÂÃÝg®ÜÆÉ, ®ÜoÃÝg. AÊÜ í Ü ®Üvæ¿ááÊÜâ Üá

®ÜñÜì®ÜÊÜÆÉ. ®ÝoÂ. C ÜÃÜÈÉ JpÝrÃæ ñæãàÄPæãÙÜáÛÊÜ A¼®Ü¿á Ü

A®Üá»ÜÊÜ G Ü᪠¯ÆáÉñܤ æ. PÜêÐÜ¡®Ü ®ÜÊÜ àñÜ ®ÜêñÜÂÊæäà, PÝÚ¿á

ñÝívÜÊÜÊæäà, WÜ|±Ü£¿á ®ÜñÜì®ÜÊæäà, ÓÜÃÜÓÜÌ£¿á ÇÝÓÜÂÊæäà,

PÝÚPæ¿á ±ÜÅaÜívÜ ñÝívÜÊÜÊæäà D ®æÇæWæ HÃÜáÊÜâ©ÆÉ.

CÊÜâWÜÙÜÇæÉÇÝÉ ®ÜêñÜ A¥ÜÊÝ ®ÜêñÜÂ Ü AíÍÜÊæà ÖæaÝjX Ü᪠®Ýo Ü

PÜÙæ PÜwÊæá ; ÖÝWæí¨æà ÓÜí±ÜŨݿá¨ÜÈÉ ®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æWæ

ËÍæàÐÜÊÝ Ü Óݧ®ÜÊÜ®Üá° J ÜXԨݪÃæ.

142

(2)

®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ ÊÜáãwPæãívÜá¨Üá ÍæçÊÜ«ÜÊÜáì

®æÇæWæãívÝWÜ. C ÜÃÜ ÊÜáãÆ PÝξàÃÜ ÍæçÊÜ Ô¨ÝœíñÜÊæà Gí Üá

®Ü®Ü° G~Pæ. CÈÉ®Ü ÊÜÓÜáWÜá±Ü¤®Ü ÎÊÜÓÜãñÜÅWÜÙÜÈÉ "®ÜñÜìPÜ Bñݾ',

"ÃÜíWæãà˜íñÜÃÝñݾ', "±æÅàPÜÒPÝ~àí©Å¿Þ~' (ñÜê£à¿á ±ÜÅPÝÍÜ,

B|Êæäà±Ý¿á, 8,9,10) Gí Üá ÊÜáãÃÜá ÊÜÞñÜáWÜÚÊæ. C Üá

ÓÜíÓÝÃÜ ®Ýo嬆 ÓÜí¨Ü»ÜìÊÜ®Üá° ÓÜãbÓÜáñܤÊæ. ±ÜÃÜÊÜÞñܾ®æà

®ÜñÜìPÜ, iàÊÜ®ÜÊæà AÊÜ®Ü ÃÜíWÜ»ÜãËá A¥ÜÊÝ Êæà©Pæ, ÍÜÄàÃÜPæR

ÓæàÄ Ü Cí©Å¿áWÜÙÜá AíñÜÊÜááìS ±ÜÅÊÜ꣤Àáí Ü ±æÅàPÜÒPÜÊÜWÜìPæR

ÓæàÃÜáñܤÊæ. D gWܮݰo¨ÜÈÉ ±ÜÃÜÊÜÞñܾ¯í¨Ü ®Üvæ¿ááÊÜâ¨Ü®Üá°

Ÿ×ÃÜá®æ ¾àÐÜÊæí¨Üã, iàÊܯí¨Ü AíñܯìÊæáàÐÜÊæí¨Üã,

Cí©Å¿áWÜÚí¨Ü ÓÜÌÃÜã±ÝÊÜ«ÝÃÜOæÁáí¨Üã ÊÝÂTÝ®ÜáPÝÃÜÃÜá

ËÊÜÄԨݪÃæ. ±ÜÃÜÊÜÞñܾ®Ü Ÿ×ÃÜá®æ¾àÐÜ ÜÈÉ ÃÜÓݼÊÜÂQ¤Wæ æàPÝ Ü

ÓÝÊÜá¥ÜÂìÊÜ®Üá° "ÊÝWÜíWÝÖÝ¿áì ÓÜñÜÂÓÝ£ÌPÝ' Gí Üá »ÝÓÜRÃÜ

»Üor®Ü ÊÝ£ìPæ ÖæàÙÜáñܤ æ. ÊÝbPÜ, BíXPÜ, BÖÝ¿áì, ÓÝ£ÌPÜ

GíŸ ®ÝÆáR A¼®Ü¿áWÜÙÜ ÓÜãaÜ®æ CÈÉ æ. Cwà gWÜñÜᤠÎÊÜ®Ü

BíXPݼ®Ü¿á¨Ü A¼ÊÜÂQ¤, GÇÝÉ »ÝÐæWÜÙÜã AÊÜ®Ü

ÊÝbPݼ®Ü¿áÊæà, BPÝÍÜ, aÜí¨ÜÅ, ÓÜã¿áì, ®ÜPÜÒñÜÅWÜÙæÆÉÊÜä

AÊÜ®Ü BÖÝ¿áìWÜÙÜá ÊÜáñÜᤠAÊÜ®Ü ÓÜÌÃÜã±ÜÊæà ÓÝ£ÌPݼ®Ü¿á.

BíXPÜí »ÜÊÜ®Üí ¿áÓÜ ÊÝbPÜí ÓÜÊÜìÊÝ_¾¿áÊÜå… >

BÖÝ¿áìí aÜí ÜÅñÝÃÝ© ñÜí ®ÜÊÜá@ ÓÝ£¤ ÌPÜí ÎÊÜÊÜå… >>

143

CÈÉ ÎÊܮܮÜá° ±èÅyÜ®Üo®æí¨æà PÜȳÔPæãíw¨ÝªÃæ. CÊÜ®Ü

®Ýo ±ÜÅPÜoÊÝWÜáÊÜâ Üá ÁãàXWÜÙÜ ÍÜÄàÃÜ ÜÈÉ. ÁãàXWÜÙÜá ñÜÊÜá¾

Cí©Å¿áWÜÚí¨ÜÇæà D ÓÜíÓÝÃÜ ®ÝoÂÊÜ®Üá° ®æãàvÜáÊÜÃÜá.

æàÖÜ æãÙÜWÜ| iàÊÜ»ÝÊÜÊæà (b¨…¼£¤) ®Ýo gÃÜWÜáÊÜ Êæà©Pæ,

»ÜãËáPæ. iàÊÜ»ÝÊÜ©í¨Ü ¹w¹w¿ÞX ñæãàÄPæãÙÜáÛÊÜ

ÓÜÌÃÜã±Ü®ÜÊæà ±ÜÃÜÊÜÞñܾ. ñܮܰ ÓÜÌíñÜ CaæfÀáí¨Ü, ÓÜÌñÜíñÜÅÊÝX,

±ÜÄÓܳí Ü ÈàÇæÀáí Ü b¨…¼£¤¿áÈÉ PÝ~ÓÜáÊÜ BoWÜÙæà ®ÜñÜì®Ü.

ÊÜÃÜ ÜÃÝg®Ü ÎÊÜÓÜãñÜÅÊÝ£ìPÜ ÜÈÉ.

"©àÖÝíñÜÃÜíWæà ÃÜíWæàÔ¾®… ®ÜêñÜÂñÜ@ ÓÝÌíñÜÃÝñܾ¯' GíŸ

ÊÜÞñÜá ŸÃÜáñܤ æ. C Üá ®ÜoÃÝg®Ü ×®æ°Çæ.

ÍæçÊÝWÜÊÜáWÜÙÜÈÉ ÎÊÜ Wæ ÊÜáãÃÜá ñÜñÜÌWÜÙÜ®Üá° ÖæàÙÜáñݤÃæ &

ÎÊÜñÜñÜÌ, ÓÜ ÝÎÊÜñÜñÜÌ, ÊÜáÖæàÍÜñÜñÜÌ. GÃÜvÜ®æ¿á ÓÜ ÝÎÊÜñÜñÜÌ ÜÈÉ

ÎÊÜ®Ü B©ÍÜQ¤ (AÊÜáãñÜìÓݨÜ), CaÝfÍÜQ¤ (ÊÜáãñÜìÓݨÜ),

þÝ®ÜÍÜQ¤ (PÜñÜêìÓݨÜ), QÅ¿ÞÍÜQ¤ (PÜÊÜáìÓݨÜ) GíŸ ®ÝÆáR

ÍÜQ¤WÜÙÜ®Üá° ÖæàÚ, ®ÝÆR®æ¿á QÅ¿ÞÍÜQ¤¿á A¼ÊÜÂQ¤Ááà

ÊÜáÖæàÍÜñÜñÜ ÌÊæí¨Üã ÖæàÙÜáñݤÃæ. ÊÜáÖæàÍÜñÜñÜ ÌÊÜâ C±Ü³ñæô¨Üá

ÈàÇÝÊÜáã£ìWÜÙÝX ñæãàÄÔPæãÙÜáÛñܤ¨æ. ÎÊÝÆ¿áWÜÙÜÆãÉ

BWÜÊÜá¨ÜÆãÉ D ÊÜáã£ìWÜÙÜ®Üá° PÝ|ŸÖÜá¨Üá. CÊÜâWÜÙÜ®Üá°

ÓÜêÑrÊÜáã£ìWÜÙÜá, Ô§£ÊÜáã£ìWÜÙÜá, ÓÜíÖÝÃÜÊÜáã£ìWÜÙÜá,

A®ÜáWÜÅÖÜÊÜáã£ìWÜÙÜá, ®ÜêñÜÂÊÜáã£ìWÜÙÜá Gí¨Üá Ë»ÝWÜ

ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üáíoá. B¨ÜÃæ £Å±ÜâÃÜ ÓÜíÖÝÃÜ, PÝÊÜÞÄ, PÝÇÝÄ,

WÜíWÝÊÜñÜÃÜ|, WÜhÝÓÜáÃÜ ÓÜíÖÝÃÜ Êæã¨ÜÇÝ¨Ü ÊÜáã£ìWÜÙÜã

144

®Üo®Ü ±ÜÅ«Ý®ÜÊݨÜáÊæà. A«Üì®ÝÄàÍÜÌÃÜ, ÖÜÄÖÜÃÜ, ¼PÝÒo®Ü

Êæã ÜÇÝ ÜáÊÜä ©oÊÝX ®ÜêñܤÊÜáã£ìWÜÙæà.

PÝξàÃÜ ÍæçÊÜ Ô¨ÝœíñÜÊÜâ PÝÆPÜÅÊÜá¨ÜÈÉ PÝÃÜOÝíñÜÃÜ©í¨Ü

¨ÜQÒ|¨Ü PÜvæ ÊÜÆÓæ Ÿí¨ÝWÜ ÎÊܨæÌ$çñÜ ¨ÜÍÜì®ÜÊÜä ÍæçÊÝWÜÊÜá

±ÜÄ»ÝÐæ¿áã PÜÇæñÜá ®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ Êæáç¨Üáí¹ Ÿí©ñÜá.

ÊæáàÇæ PÝ~Ô Ü ®ÜñÜìPÜ ÃÜã±ÜPÜ ÜÈÉ ÎÊÜ®Üá ±Ü£, iàÊÜÊÜâ ±ÜÍÜá,.

¨æàÖæàí©Å¿áWÜÙÜá ±ÝÍÜ GíŸ Ô¨ÝœíñÜÊÜ®Üá° WÜÊÜá¯ÓܸæàPÜá.

±Ü£Áá¯ÔPæãívÜÊÜ Wæ CaÝf, þÝ®Ü, QÅ¿Þ ÍÜQ¤WÜÙÜá ¿ÞÊæäí Üá

Awx, BÓÜÃæÀáÆɨæ CÃÜáñܤÊæ. iàÊܮܨÜÇÝɨÜÃæãà D ÍÜQ¤WÜÙÜ

ÓÜíPæãàaÜÊæà ÊÜááSÂ. CaÝf ÍÜQ¤¿á ÓÜíPæãàaÜ

ÊÜÞÀáà¿áÊÜáÆÊÝX, þÝ®ÜÍÜQ¤¿á ÓÜíPæãàaÜ B|ÊÜÊÜáÆÊÝX,

QÅ¿ÞÍÜQ¤ ÓÜíPæãàaÜ PÝÊÜáìÊÜáÆÊÝX iàÊÜÊÜ®Üá° Ÿí—ÓÜáñܤÊæ.

CÊÜâWÜÙÜ ËPÝÓÜÊæà ÊÜááQ¤. Ÿ×ÊÜááìSÊÝ Ü þÝ®Ü Ÿí«ÜPæR PÝÃÜ|.

A æà þÝ®Ü AíñÜÊÜááìSÊÝ ÜÃæ ÊÜááQ¤Wæ PÝÃÜ|ÊÝWÜáñܤ æ. JÙÜWæ

®Üvæ¿ááÊÜ þÝ®ÜÊݱÝÃÜÊÜ®Üá° (AíñÜ@±ÜÄÓܳí Ü) E ÜÂÊÜáÊæí Üá

PÜÃæ¿ááñݤÃæ. C æà ËÊÜáÍæìÁáí Üã JPÜROæÀá æ.

ÁãàXWÜÙÜá ñÜÊÜá¾ ÖÜê¨Ü¿á¨æãÙÜWæà Gvæ¹vܨæ

ÖÜávÜáQPæãívÝWÜ ñÜÊÜá¾ ©oÊÝ Ü ÓÜÌÃÜã±Ü aæçñÜ®ÜÂÊæà GíŸá Üá

ÊÜá®ÜÊÜÄPæ¿ÞWÜáñܤ æ. AíñÜÃÜ®ÜáÓÜí«Ý®Ü±ÜäÊÜìPÜÊÝX ÓÜÌÓÜÌÃÜã±Ü

±ÜÃÝÊÜáÍæì ÊÜÞwPæãívÝWÜ ÎÊÜ®Ü ÍÜQ¤ ±ÜÅÓÝÃÜ (C Ü®Üá° ±ÜÅPÝÍÜ

G®Üá°ñݤÃæ) WæãàaÜÃÜÊÝWÜáñÜ ¤¨æ. BWÜ ÎÊÜ®Ü bñ…

(±ÜÅPÝÍÜÃÜã±ÜÊÝ Üá Üá, baÜfQ¤), B®Üí Ü (ÓÜÌñÜíñÜÅÊÝ Üá Üá), Caæf

145

(GvæñÜvæÀáÆÉ¨Ü aÜÊÜáñÝRÃÜ), þÝ®Ü (WÝÅÖÜÂWÝÅÖÜPÜ

»æà ÜÊÜ®æã°ÙÜWæãívÜ AÊÜáÐÝìñܾPÜÊÝ Ü ÍÜQ¤) ÊÜáñÜᤠQÅ¿Þ (GÇÝÉ

ÃÜã±ÜWÜÙÜ®Üã° ñÜÇæ¿áŸÆÉ ÍÜQ¤) Gí Üá I Üá ÍÜQ¤WÜÙÜ AÄÊÝWÜáñܤ æ.

ÊÜáñÜᤠCÊÜâWÜÚWÜ®ÜáÓÝÃÜÊÝX ÓÜêÑr, Ô§£, ÓÜíÖÝÃÜ, £Ãæãà«Ý®Ü,

A®ÜáWÜÅÖÜ GíŸ I¨Üá ±ÜÅÊÜ꣤WÜÙÜã ÎÊÜ®ÜÊæà GíŸ £ÚÊÜâ

ÊÜáãvÜáñܤ¨æ. ±ÜÅñܼþÝ ÖÜê¨Ü¿á¨ÜÈÉ D I¨Üá ±ÜÅÊÜ꣤WÜÙÜã

ÎÊÜ í Ü Gvæ¹vÜ æ ÖæãÃÜÖæãÊÜáá¾£¤ÊæÁáí Üá ÖæàÚ æ.

"®ÜÊÜá@ ÎÊÝ¿á ÓÜñÜñÜí ±ÜíaÜPÜêñÜÂË«ÝÀá®æà

b¨Ý®Üí Ü Z®ÜÓÝÌñܾ ±ÜÃÜÊÜÞ¥ÝìÊÜ»ÝÔ®æà'

®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ Êæáç¨ÜÙæ¨Ü¨Ü᪠D PÜêñܱÜíaÜPܨÜ

¯ÃÜã±ÜOæWæí æà. ®ÜoÃÝg®Ü Pæç¿áÈÉÃÜáÊÜ vÜÊÜáÃÜá (EvÜáPæR$ç)

ÓÜêÑr¿á®Üã°, A»Ü¿áÖÜÓܤ Ô§£¿á®Üã°, AX°ÓÜíÖÝÃÜÊÜ®Üã°,

WÜgÖÜÓÜ ¤ £Ãæãà«ÝÊÜ®Üã° E£§ñÜ±Ý¨Ü A®ÜáWÜÅÖÜÊÜ®Üá°

ÓÜíPæà£ÓÜáñܤÊæ. ÖÝWæÁáà PÜêñܱÜíaÜPÜ¨Ü Jí¨æãí¨Üá ËÊÜÃÜPÜãR

ËÎÐÜrÊÝ¨Ü Jí¨Üá ñÝívÜÊÜÊÜ®Üá° BWÜÊÜá WÜÅí¥ÜWÜÙÜá ÖæàÚÊæ.

ÓÜêÑrWæ PÜÈñÜ ñÝívÜÊÜ, Ô§£Wæ WèÄà ñÝívÜÊÜ, ÓÜíÖÝÃÜPæ R

ÓÜíÖÝÃÜñÝívÜÊÜ, £Ãæãà«Ý®ÜPæR £Å±ÜâÃÜ ñÝívÜÊÜ, A®ÜáWÜÅÖÜPæR

F«ÜÌìñÝívÜÊÜ, ×àWæ ÎÊÜ Wæ ¯©ìÐÜrÊÝ Ü "®ÜÊÜá@ ÎÊÝ¿á'

GíŸ ±ÜíaÝPÜÒÄ ÊÜáíñÜÅ Ü Jí æãí Üá APÜÒÃÜÊÜä PÜêñܱÜíaÜPÜ Ü

Jí¨æãí¨Üá ËÊÜÃÜÊÜ®Üá° ÓÜãbÓÜáÊÜâ¨æí¨Üã ®Üí¹PæÀá¨æ.

ÊÜáíñÜÅÊÜä ËÊÜáÍÝìÍÜQ¤¿á Jí Üá ±ÜÅPÝÃÜ Gí Üá ÎÊÜÓÜãñÜÅ ÜÈÉ

ÖæàÚ æ ("bñܤí ÊÜáíñÜÅ@' GÃÜvÜ®æ¿á E®æ¾àÐÜ,1)

146

C Üá ÍæçÊÜ Ô¨ÝœíñÜ ÜÈÉ ±ÜÅÓÜPܤÊÝWÜáÊÜ ®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ¿á

ÓÝíPæà£PÜ ÓÝÌÃÜÓÜÂ.

(3)

ÜQÒ| æàÍÜ ÜÈÉ ÎÊÝ æÌ$çñÜ Ô¨ÝœíñÜ ÃÜã±ÜâWæãívÝWÜ A ÜÃÜ

±ÜÅÓÝÃÜPæR ®æÃÜÊÝ ÜÊÜÃÜá ®Ý¿á®Ý¾ÃÜÃæíŸ ÍæçÊÜ ÓÜíñÜÃÜá. BÙÜÌÃÜÃÜá

ËÐÜá¡PæÒàñÜÅWÜÙÜ®Üá° WÜáÃÜá£Ô AÊÜâWÜÙÜ g®Ü²Åà£Wæ PÝÃÜ|ÃݨÜíñæ

®Ý¿á®Ý¾ÃÜÃÜá ÎÊÜ Pæ ÒàñÜÅWÜÙÜ®Üá° WÜáÃÜá£Ô¨ÜÃÜá. AÊÜâWÜÙÜ

×ÄÊæá¿á®Üá° ÖÝw ÖæãWÜÚ ÜÃÜá. CÊÜÃæÆÉ QÅÓܤ¿ááWÜ Ü Êæã ÜÆ

ÍÜñÜPÜWÜÙÜÈÉ C¨ÜªÊÜÃÜá. CÊÜÃÜÈÉ ÓÜÊÜá¿ÞaÝ¿áìÃæí¨Üá

±ÜÅԨܜÃÝ¨Ü A±Ü³Ã… (£ÃÜá®ÝÊÜâPÜRÃÜÓÜÃ…) £ÃÜáþÝ®ÜÓÜíŸí«Ü,

ÓÜáí¨ÜÃÜÊÜáã£ì, ÊÜÞ~PÜÂÊÝaÜPÜÃÜã, CñÜÃÜ ®Ý¿á®Ý¾ÃÜÃÜÈÉ

±ÜÅÊÜááSÃÝ¨Ü ®Üí¨ÜÃ…, £ÃÜá ¯àÆPÜísÜ, ®Üí¹ BívÝÃ…

Êæã ÜÇÝ ÜÊÜÃÜã WÜáÃÜá£Ô Ü hÝWÜÅñÜ ÓܧÙÜWÜÙÜÈÉ ÊÜááSÂÊÝ Üá Üá

b¨ÜíŸÃÜí Gí¨Üá ÖæÓÜÃÝ¨Ü Pæ ÒàñÜÅ. CÈÉ Êæã¨ÜÈWæ

ÊÝÂZÅ±Ý ÜÃæíŸ MáÑWÜÙÜá ñܱÜÓÜáÕ ÊÜÞw ÜÃæí Üá "±ÜâÈ¿áãÃÜá'

G¯ÔPæãíw©ªñÜá. ÓܧÙܱÜâÃÝ|¨Ü ±ÜÅPÝÃÜ ±ÜñÜígÈ ÊÜáá¯WÜÙÜá

AÊÜÃÜ®Üá° CÈÉ PÜãwPæãívÜÃÜá. D ÓܧÙÜ £ÇæÉ$çÊÜ®Üí Gí¨Üá

ÖæÓÜÃÝX©ªñÜá. D PÝw®ÜÈÉ £ÇæÉ$ç GíŸ hÝ£¿á ÊÜáÃÜWÜÙÜá

(Excoecaria agallocha) ËÍæàÐÜÊÝX æÙæ Üá ܪÄí Ü D ÖæÓÜÃÜá.

±ÜâÃÝ| ±ÜÅQÅÁá¿áÈÉ ×í¨æ ËáàÊÜÞíÓÜPÝÃÜÃݨÜ

MáÑWÜÙÜá ¨ÝÃÜáPÜÊÜ®Ü ÜÈÉ ÊÝ Ü ËÊÝ ÜWÜÙÜÈÉ ñæãvÜX¨ÝªWÜ ÎÊÜ®Üá

147

¼PÝÒo®Ü ÊÜáã£ì¿ÞX Êæãàׯ¿ÞX Êæãàׯ¿Þ¨Ü

ËÐÜá¡Ë®æãvÜWÜãw PÝ~ÔPæãívÜ®æí¨Üã CÊܮܮÜá° ñæãÆXÓÜÆá

MáÑWÜÙÜá A¼aÝÃÜ QÅÁáWÜÙÜ®Üá° ÊÜÞw, ÖÜáÈÁãí Ü®Üá° AÊÜ®Ü

ÊæáàÇæ ÖÜÄ¿á¹orÃæí¨Üã ÎÊÜ®Üá ñܮܰ QÃÜá¸æÃÜÙÜ EWÜáįí¨Ü

A Ü®Üá° ÔàÚ A ÜÃÜ aÜÊÜáìÊÜ®Üá° ®ÜvÜáËWæ ÓÜᣤPæãívÜ®æí Üã,

B®ÜíñÜÃÜ ×àWæ AÊÜÃÜá PÜÙÜá×Ô Ü ÖÜÆÊÝÃÜá PÜêñÜÂWÜÙÜ®Üá° ÎÊÜ®Üá

ÓÜíÖÝÃÜ ÊÜÞw¨Ü ÊæáàÇæ AÊÜÃÜá A±ÜÓݾÃÜ ±ÜâÃÜáÐÜ®æ㟺®Ü®Üá°

(ÊÜáã¿áÆPÜ) ÎÊÜ®Ü ËÃÜá¨ÜœÊÝX ÓÜêÑrÊÜÞw ±ÜÅÁãàXÓÜÆá

ÎÊÜ®Üá ±ÜÅaÜívÜ ñÝívÜÊÜñÜñܳÃÜÊÝX B "A±ÜÓݾÃÜ ±ÜâÃÜáÐܮܮÜá°'

»ÜãËáWæ ¹àÚÔ AÊÜ®Ü ÊæáàÇæ PÜá~¿áñæãvÜX Ü®æí Üã PÜñæÀá æ.

D ËaÝÃÜÊÜ®Üá° ËÐÜá¡ÊÜâ B©ÍæàÐÜ Wæ ÖæàÙÜÇÝX, D PÜá~ñÜÊÜ®Üá°

PÝ|áÊÜ E¨æªàÍÜ©í¨Ü AÊÜ®Üá ñܱÜÓÜáÕ ÊÜÞw¨Ü®æí¨Üã,

£ÇæÉ$çÊܮܨÜÈÉ A¨Ü®Üá° PÝ~ÓÜáÊæ®æí¨Üá ÎÊÜ®Üá ÊÜÞñÜá

Pæãor®æí Üã, B©ÍæàÐÜ®æà ±ÜñÜígÈ¿ÞX AÊÜñÜÄÔ £ÇæÉ$çÊÜ®ÜPæR

Ÿí©¨ÝªWÜ AÈÉ ÎÊÜ ®ÜoÃÝg®ÝX PÝ~ÔPæãívÜ®æí¨Üã

JPÜROæÀá¨æ.

±ÜñÜígÈ ÊÜáñÜᤠÊÝÂZűݨÜÄWæ ®ÜoÃÝg ñæãàÄPæãívÜ

ÓÜ §ÙÜÊæà DX®Ü b¨ÜíŸÃÜ ÎÊÝÆ¿áÊæí¨Üá EÊÜޱܣ

ÎÊÝaÝ¿áìÃÜ PæãàÀáÇ… ±ÜâÃÝ|¨ÜÈÉ ŸÃÜáÊÜ ¯¨æìàÍÜ®Ü.

ËÍÝÆÊÝ¨Ü D BÆ¿á¨Ü ËÓݤÃÜ ÓÜáÊÜÞÃÜá ÊÜáãÊÜñÜá¤

GPÜÃæWÜÙÜÐÜár Gí¨Üá ÖæàÙÜáñݤÃæ. ÊÜáãÆÓݧ®ÜÊÜ®Üá° ±ÜÆÉÊÜ

ÃÝg®Ý¨Ü CÊÜá¾w ÔíÖÜÊÜÊÜáì (550&575) ±Üähæ ÊÜÞw¨Ü

148

EÇæÉàS˨æ. aæãàÙÜÃÜá ±ÜÅŸÆÃÝ¨Ü ÊæáàÇæ ÍæçÊÜ Ô¨ÝœíñÜÊÜâ

æàÃÜãĨÝWÜ ÖÜñÜá¤&ÖÜ®æã°í Ü®æ¿á ÍÜñÜÊÜÞ®ÜWÜÙÜÈÉ D BÆ¿á

ñÜáíŸ ±ÜÅԨܜÊÝÀáñÜá. ®Ý¿á®Ý¾ÃÜÃÜá C¨Ü®Üá° ÖÝw

ÖæãWÜÚ Üá ÜÆÉ æ, AÊÜÃÜÈÉ ®ÝÆÌÃÜá ÓÜÊÜá¿ÞaÝ¿áìÃÜá ñÝÊÜâ

ÃÜbÔ Ü ñæàÊÝÃÜí ±Ü ÜWÜÙÜ®Üá° D WÜáw¿áÇæÉà AvÜXÔqr ܪÃÜíñæ.

CÊÜâWÜÙÜÈÉ £ÃÜá±Ü³©PÜWÜÙÜá ÓæãàiWÜÊÝ¨Ü ÄࣿáÈÉ ¨æãÃÜQ¨Ü

ÊæáàÇæ aæãàÙÜÃÝgÃÜá ®ÜoÃÝg®Ü®æ°à ñÜÊÜá¾ CÐÜr¨æçÊÜÊæí¨Üã,

PÜáƨæçÊÜÊæí¨Üã ±ÜÄWÜÅ×Ô¨ÜÃÜá. aæãàÙÜÃÜÈÉ ±ÜÅÊÜááS®Ý¨Ü

Êæã ÜÆ®æ¿á ÃÝgÃÝg (1074&1075) D BÆ¿á Ü g®Ü²Åà£Wæ

PÝÃÜ|®Ý¨Ü. ÊÜááí¨æ Jí¨Ü®æ¿á (ÃÝgPæàÓÜÄ ÊÜÊÜáì) ÊÜáñÜá¤

GÃÜvÜ®æ¿á (A®Üá±Ý¿á ÊÜáÖÝÃÝg) PÜáÇæãàñÜá¤íWÜ aæãàÙÜÃÜ

PÝÆ ÜÈÉ D g®Ü²Å࣠ÊÜáñܤÐÜár æÙæÀáñÜá.

ÍæPÜRÙÝÃ… ÊÜáÖÝPÜË ñܮܰ ±æÄ¿á ±ÜâÃÝ|ÊÜ®Üá° ÃÜbÔ¨Üáª

CÈÉÁáà, AÊÜÄWæ Êæã ÜÇæà ®Üí¹ BívÝÃ… ®Üí¹ GíŸáÊÜÃÜá

b¨ÜíŸÃÜ WÜáw¿áÈÉ ¨æãÃæñÜ £ÃÜá±Ü³©PÜWÜÙÜ®Üá° ÖÜ®æ°ÃÜvÜá

WÜÅí¥ÜWÜÙÜÈÉ ÊÜÂÊÜÓæ§ ÊÜÞw Üá ÜÆÉ æ, £ÃÜáñæã¤ívÜÃ…ñæãWæç GíŸ

ÓÜÌñÜíñÜűÜâÃÝ|ÊÜ®Üã° ÃÜbԨܪ. WÜáw¿á AaÜìPÜ ©àQÒñÜÃÜÈÉ

JŸºÃÝ¨Ü EÊÜޱܣ ÎÊÝaÝ¿áìÃÜá (1290&1340)

WÜáw¿á®Üá° PÜáÄñÜá PæãàÀáÇ… ±ÜâÃÝ|ÊÜ®ÜᰠԨܜ±ÜwÔ¨ÜÃÜá.

®ÜoÃÝg®Ü ÓÝÌÃÜÓÜÂÊÜ®Üá° ËÊÜÄÓÜáÊÜ "EÊæáçËÙÜPÜRí' GíŸá¨Üã

AÊÜÃÜ PÜê£Ááà. ÊÜááí¨æ £ÃÜáÊÜáãÆÃÜ "£ÃÜáPæãRñÜᤨÜÃÜáÍÜ®Üí',

"£ÃÜáÊÜáí£ÃÜí', PÜáÊÜÞÃÜWÜáÃÜá±ÜÃÜÓÝÌËáWÜÙÜ "b¨ÜíŸÃÜí

149

ÊÜááÊÜá¾~PæãRàÊæç' Êæã ÜÇÝ ÜÊÜâ ®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ¿á ÓÜíPæàñÜÊÜ®Üá°

ÖæàÙÜáñܤÊæ.

£ÇæÉ$ç, ±ÜâÈ¿áãÃÜá Gí© Ü᪠Üá bÃÜÅíŸÆí Gí¨ÝÀáñÜá.

D ÊÜÞ£Wæ B®Üí Ü ÊÜáío±Ü Gí Ü¥Üì. ÖÜê Ü¿ÞPÝÍÜ ÜÈÉÃÜáÊÜ

Bñܾ®Ü ÓÜÌÃÜã±ÜÊÜ®Üá° ÓÜãbÓÜáÊÜ ÖæÓÜÃÜá C¨Üá. C¨æà ÊÜááí¨æ

b¨ÜíŸÃÜÊæí¨Ý¨Üá¨Üá. C¨Ü®Üá° ±ÜâívÜÄàPܱÜâÃÜÊæí¨Üã

PÜÃæ¿ááñݤÃæ. ËÃÝp… ±ÜâÃÜáÐÜ®Ü ÖÜê Ü¿áPÜÊÜáÆÊæà C Üá GíŸ

ÓÜíPæàñÜ. CÈÉÃÜáÊÜ WÜáw¿áÈÉ I Üá "ÓÜ»æ'WÜÙÜá (ÊÜáío±ÜWÜÙÜá)

PÝ|ŸÖÜá Üá. ÃÝgÓÜ»æ ( æàÊÝÔÄ¿á ÊÜáío±Ü) Jí Üá ÓÝËÃÜ

PÜíŸWÜÚÃÜáÊÜ ÊÜáío±Ü. ®ÜêñÜÂÓÜ»æ ñÜáíŸ PÜÇÝñܾPÜÊÝX ÃÜ¥Ü ÜÈÉ

IÊÜñݤÃÜá PÜíŸWÜÙÜ ÊæáàÇæ ¯íñÜíñæ PÜqr Ü ÊÜáío±Ü. D ÓܧÙÜ ÜÈÉ

Êæã¨ÜÈWæ WÝÅÊÜá¨æàÊÜñæ¿ÞX¨Üª PÝÚ¿á®Üá° ÎÊÜ®Üá

®ÝoÂÓܳ«æì¿áÈÉ Óæ|Ô ÓæãàÈÔ FÃÜ ÖæãÃÜWæ PÜÙÜá×Ô Ü®æí Üá

±ÜÅ£à£. £ÇæÉ$ç PÝÈ¿ÞX ܪÊÜÙÜá "GÇæÉ$çPݱݳم' (GÇæÉ¿á®Üá°

PݱÝvÜáÊÜÊÜÙÜá) B¨ÜÙÜá. C¨æà ñÜáíŸ ±ÝÅbà®ÜÊݨÜ

ÊÜáío±ÜÊæí Üá ñæãàÃÜáñܤ æ. ©àüñÜÊÜWÜì ÜÊÜÃÜá BvÜÚñÜ ®ÜvæÓÜáÊÜ

¨æàÊÜÓÜ»æ ÊÜáãÃÜ®æ¿á¨Üá. PÜ®ÜPÜÓÜ»æ (ñÜËáÚ®ÜÈÉ ±ÜäAíŸÆí)

Êæã ÜÈWæ PÜqrWæÀáí Ü PÜqr Ü ÊÜáío±Ü, aæãàÙÜÃÝgÃÜá C Ü®Üá°

ŸíWÝÃÜ Ü ÊæáÃÜáWÜáÙÜÛ ñÝÊÜáÅ Ü ñÜWÜvÜáWÜÚí Ü ÊÜáábcÔ ÜÃÜá.

C ÜPæR Öæãí©PæãívÜíñæ CÃÜáÊÜâ æà ÊÜáãÆÓݧ®Ü, WÜ»ÜìWÜáw.

C ÜPæR bñ…ÓÜ»æ A¥ÜÊÝ AíŸÆí Gí Üá ÖæÓÜÃÜá. bñ… Gí ÜÃæ

AÄÊÜâ Gí Ü¥Üì. ÎÊÜ®Üá GÆÉ ÜÃÜ ÊÜáãÆaæçñܮܠGퟥÜì ÜÈÉ

150

ÎÊÜ®Ü D ÓÜÌÃÜã±Ü¨Ü BÃÝ«Ü®æ ®Üvæ¿ááÊÜ hÝWÜ b¨ÜíŸÃÜ

(bÃÜÅíŸÆí). CÈÉ ÎÊÜ®Ü BPÝÍÜÈíWÜÊæí Üá ±ÜÅ£à£. PÜíb¿áÈÉ

±Üê¦ÌÈíWÜ, £ÃÜáÊÜ®æçPÜáR GíŸÈÉ gÆÈíWÜ, £ÃÜáÊÜOÝ¡ÊÜáÇæ¿áÈÉ

ñæàhæãàÈíWÜ, PÝÙÜÖÜÔ¤¿áÈÉ ÊÝ¿ááÈíWÜ, b¨ÜíŸÃܨÜÈÉ

BPÝÍÜÈíWÜ ×àWæ ±ÜíaÜ»ÜãñÜWÜÚWÜã A¼ÊÜÞ¯¨æàÊÜñæ¿ÞX

ÎÊÜÈíWÜWÜÚÊæ. BPÝÍÜÈíWÜÊæí ÜÃæ ÊÜáã£ìÀáÆÉ Üáª, ÓܳÐÜrÊÝ Ü

BPÝÃÜËÆɨÜáª. bñ…ÓÜ»æ¿áÈÉ ±Üähæ ®Üvæ¿ááÊÜ Óܯ°—

¯ÐÜRÆÊæí Üã ÓÜPÜÆÊæí Üã ¯ æìàÎÓÜáñݤÃæ. ¯ÐÜRÆÊÝX ñæÃæ¿á

×í©ÃÜáÊÜ £ÃÜáÊÝÎ AÐær, ÈíWÜÊæí¨æà®Üã ñæãàÄPæãÙÜáÛÊÜ

ÃÜã±ÜËÃÜ Üá. C æà b ÜíŸÃÜ ÃÜÖÜÓÜÂ. ÓÜPÜÆÊÝX ±ÜíaÜPÜêñÜÂWÜÙÜ®Üá°

±ÜÅ£¯—ÓÜáÊÜ ®ÜoÃÝg. Óܯ°—¿á ŸÆ»ÝWܨÜÈÉ BPÝÍÜÈíWܨÜ

Óݧ®ÜÊÜä GvÜ»ÝWÜ ÜÈÉ ÎÊÜPÝÊÜá ÓÜáí ÜÄ¿á Óݧ®ÜÊÜä C æ.

Óܯ°—¿á®Üá° HÄÖæãàWÜÆá I¨Üá ÊæáorÆáWÜÙÜ

Óæãà±Ý®Ü˨æ. C¨Üá ÎÊܱÜíaÝPÜÒÃÜ ÊÜáíñÜÅÊÜ®Üá° ÓÜãbÓÜáñܤ¨æ.

C ÜPæR ñÜËáÚ®ÜÈÉ £ÃÜáPÜRÚÃÜáűܳwÁáí Üá ÖæÓÜÃÜá. PÝξàÃÜ ÍæçÊÜ

ԨݜíñÜ ÜÈÉ AÄÊæà ÎÊÜ, ÎÊÜ®æà ÊÜáíñÜÅ (ÎÊÜÓÜãñÜÅ ÜÈÉ "bñܤí

ÊÜáíñÜÅ@) ®ÜÊÜá@ ÎÊÝ¿á GíŸ ÊÜáíñÜÅÊæà ÎÊÜ®Ü ÓÜÌÃÜã±Ü.

±Ý±ÜÊÜ®Üá° ñæãÆXÓÜáÊÜâ æà ÎÊÜ, ¿ÞÊæäí Üá ÊÜáÆËÃÜ æ þÝ®ÜÍÜQ¤

QÅ¿ÞÍÜQ¤WÜÙÜá ¯ñÜÂÊÝX, ¯ÃÜÊÜ ÜÂÊÝX aæçñÜ®ÝÂñܾPÜÊÝ ÜÃæ A Üá

ÎÊÜ. "®ÜÊÜá@' G®Üá°ÊÜâ¨Üá iàÊÜ»ÝÊÜÊÜ®Üá° ¹oárPæãvÜáÊÜ

ÓÜíPÜƳÊÜ®Üá° ÓÜãbÓÜáñܤ æ. "±ÝÍÜhÝÆ A±æäàÖÜ®ÜÊÜâ' ÎÊÜñÜÌÊæí Üã,

A¨ÜPÝRX "ÓÜ ÌÓÜ ÌñÜ Ì¯ÊÜ꣤Wæ' A®ÜáPÜãÆÊÝ¨Ü ÊݱÝÃÜÊÜâ

151

"®ÜÊÜá'Êæí¨Üã ¯¨æàìÍÜ®Ü˨æ. B¨ÜªÄí¨Ü "ÎÊÝ¿á ®ÜÊÜá@'

GíŸá Üá ÊæãàPÜÒ±ÜÅ«Ý®ÜÊÝ Ü ÊÜáíñÜÅ.

ÊÜáñæ¤ "EOæ¾$çËÙÜPÜR' (33,35) GíŸ WÜÅí¥Ü ÜÈÉ "®Ü' Gí ÜÃæ

ÎÊÜ®Ü ±Ý Ü, "ÊÜá' Gí ÜÃæ ÎÊÜ®Ü ÖæãPÜRÙÜá, "Î' Gí ÜÃæ ÖæWÜÆá,

"ÊÝ' G®Üá°ÊÜâ¨Üá ÊÜááS, "¿á' G®Üá°ÊÜâ¨Üá ñÜÇæ GíŸ

ËÊÜÃÜOæÀá¨æ. "Î' Gí¨ÜÃæ vÜÊÜáÃÜáÊÜ®Üá° ×w¨Ü ÖÜÓܤ, "ÊÝ'

Gí ÜÃæ WÜgÖÜÓܤ, "¿á' Gí ÜÃæ A»Ü¿áÊÜ®Üá° ¯àvÜáÊÜ ÖÜÓܤ, "®Ü'

AX°¿á®Üá° ×w©ÃÜáÊÜ ÖÜÓܤ, "ÊÜá' Gí ÜÃæ A±ÜÓݾÃÜ ±ÜâÃÜáÐÜ®Ü

ÊæáàÈÄÔÃÜáÊÜ ŸÆWÝÆá GíŸá¨Üá C®æã°í¨Üá ËÊÜÃÜOæ.

ÊÜáíñÜÅÊÜ®Üá° "ÎÊÝ¿á' "®ÜÊÜá@' Gí¨Üá ÊÜÞwPæãívÝWÜ "Î'

Gí ÜÃæ ÎÊÜ, "ÊÝ' Gí ÜÃæ ÍÜQ¤, "¿á' Gí ÜÃæ iàÊÜ, "®Ü' Gí ÜÃæ

£Ãæãà»ÝÊÜ, "ÊÜá' Gí ÜÃæ ÊÜáÆ. ÎÊÜ®Ü ±ÜíaÜPÜêñÜÂWÜÙÜ®Üá° ÊÜáíñÜÅ Ü

±ÜíaÝPÜÒÃÜWÜÙÜá ±ÜÅ£¯—ÓÜáñܤÊæ Gí¨Üã ÖæàÙÜáÊÜâ¨Üáíoá. C¨æà

ÊÜáíñÜÅ Ü I Üá APÜÒÃÜWÜÙÜÈÉ Jí æãí Ü®Üã° Êæã ÜÇÝX EaÜcÄÔ,

A®ÜíñÜÃÜ PÜÅÊÜáÊÜÄñÜá EÚ¨Ü ®ÝÆR®Üá° EaÜcÄÔ ¸æàÃæ ¸æàÃæ

ÓÜíPæàñÜWÜÙÜ®Üá° «Ü̯ÓÜáÊÜ ±Ü Üœ£¿áã C æ.

®ÜoÃÝg®Ü ×ퟩ¿áÈÉ PÝ|áÊÜ ±ÜÅ»ÝÊÜáívÜÆÊÜ®Üá°

(£ÃÜáÊÝÎ) ±ÜÅPÜê£Ááí Üã ®ÜoÃÝg®Ü®Üá° ±ÜâÃÜáÐÜ®æí Üã "£ÃÜá

AÃÜáÙ…±Ü¿á®…' (9, 3) ËÊÜÄÔ æ. ±ÜâÃÜá, ®Üá ÎÊÜ®Ý ÜÃæ ±ÜÅPÜê£

"®ÜÊÜá'Êæí¨ÝWÜáñܤ æ. GÃÜvÜPÜãR ®ÜvÜáÊæ CÃÜáÊÜ "¿á' GíŸ APÜÒÃÜ

iàÊÜÊÜ®Üá° ¯¨æàìÎÓÜáñܤ¨æ. ±ÜÅPÜꣿá®Üá° PÝÚÁáí¨Üã ÖæàÚ,

±ÜÅPÜꣿá ÓÜ °—¿áÈÉ ®Üvæ¿ááÊÜ ±ÜâÃÜáÐÜ®Ü PÜá~ñÜÊÜ®Üá° "þÝ®Ü

152

®Üo®Üý' Gí Üá ÓÜãbÔ, D ®Ýo ®Üvæ¿ááÊÜ ÓܧÙÜ ®ÜÊæá¾ÆÉÃÜ

ÖÜê¨Ü¿á¨ÜÈÉ AvÜXÃÜáÊÜ b¨ÜíŸÃÜ (bñ… ÓÜ»æ) Gí¨Üá

ÖæàÙÜáñݤÃæ. Cwà ËÍÜÌ¨Ü Pæàí¨ÜÅÓݧ®ÜÊæà b¨ÜíŸÃÜ, AÄË®Ü

®æÇæÁáà A Üá. AÈÉ ®Üvæ¿ááÊÜ Æ¿áŸ ÜœÊÝ Ü ±ÜíaÜPÜêñÜÂWÜÙæà

ÎÊÜñÝívÜÊÜ, ÊÜáÆWÜÙÜ®Üá° ñæãÆXÔ, iàÊÜ»ÝÊÜÊÜ®Üá°

CíXÓÜáÊÜâ¨æà ®ÜoÃÝg®Ü ®Ýo嬆 E¨æªàÍÜÊæí¨Üá ÖÜÆÊÜÃÜá

®Ý¿á®Ý¾ÃÜÃÜá PæãqrÃÜáÊÜ A¥Üì.

£ÃÜáÊÜáãÆÃÜ "£ÃÜáÊÜáí£ÃÜí'®ÜÈÉ "®ÜoÃÝg®Ü' ÃÜã±Ü ±ÜÅPÜê£

±ÜâÃÜáÐÜÃÜ JPÜãRo, ÎÊÜÍÜQ¤¿áÃÜ ÓÜíÁãàWÜ. b ÜíŸÃÜ GÇæÉÈÉ¿áã

C¨æ, ®ÜoÃÝg®Ü ®Ýo GÇæÉÈÉ¿áã ®Üvæ¿áᣤ¨æ' G®Üá°ÊÜ

JPÜ ROæ¿á®Üá° PÝ|áñæ¤àÊæ. "BPÝÍÜÊæà AÊÜ®Ü JvÜÆíñæ,

PÝÊÜááìXÆ ÊæãàvÜÊæà ÊÜÞ¿áÆPÜ (A±ÜÓݾÃÜ ±ÜâÃÜáÐÜ), Gíoá

©PÜáRWÜÙæà AÊÜ®Ü Gíoá PæçWÜÙÜá. ÊÜáãÃÜá æÙÜPÜáWÜÙÜá (ÓÜã¿áì,

ÊÜáíaÜá, ¸æíQ) AÊÜ®Ü ÊÜáãÃÜá PÜ|á¡WÜÙÜá. ®ÜÊÜá¾ ÍÜÄàÃÜÊæà

PÜ®ÜPÜÓÜ»æ, AÈÉ AÊÜ®Ü ®Üo®Ü ®Üv橨æ'. "PÜá~¿ááÊÜ Öæhæj,

QíQ~¿á ÓܨÜáª, ÖÝvÜáÊÜ ÖÝvÜá CÊæÆÉ ®ÜÊæã¾ÙÜWæà ®ÝÊÜâ

PÝ| æàPÜá, PÜívÜÃæ ÊÜÞÁá¿á PÜoárWÜÙÜá PÜÙÜb ¹àÙÜáñܤÊæ' Gí Üá

£ÃÜáÊÜáãÆÃÜ C®æã°í Üá ±Ü ÜÂ.

ÍæçÊÝWÜÊÜá¨Ü ±ÜÅ»ÝÊÜ ÖæaÝcX¨Üª ±ÝÅíñÜÂWÜÙÜÈÉ ÎÊÜ®Üá

®ÜoÃÝg®æíŸ PÜƳ®æ ®ÜêñܨÜÈÉ ËÍæàÐÜÊÝX PÝ~ÔPæãíwñÜá.

Bí«ÜűÜÅ æàÍÜ ÜÈÉ ÖÜÄÖÜÃÜ ®ÜêñÜÂ, A«Üì®ÝÄ ®ÜêñÜÂ, £Å±ÜâÃÜ ÖÜÃÜ

®ÜêñÜ Êæã ÜÇÝ Ü ®ÜêñܱÜÅPÝÃÜWÜÚÊæ. ±æÅàÄ~ ñÝívÜÊÜ GíŸá Üã

153

Jí¨Üá. PæàÃÜÙÜ¨Ü Êæãàׯ¿Þorí¨ÜÈÉ ÎÊܮܮÜá° PÜáÄñÜá

aæãÆáÉPæoárWÜÙÜá A®æàPÜ C ÜáªÊÜâ.

ñÜáíWÜgpÝ«ÜÃÜ WÜíWÝ

£Å±ÜâÃÝíñÜPÜ MáÐÜ»ÜPÜÃÜíWÝ

ÊÜá ܱÜäÄñÜ ÊÜá®Ü¾¥Ü»ÜíWÝ

ñÜÊÜAí\Å ®ÜÊæãà ®ÜÊæãà

G®Üá°ÊÜâ¨æãí¨Üá. A¨Ü®Üá° ¯ÃÜã²ÓÜáÊÝWÜ ÎÊÜ®Ü ÖÜÆÊÜâ

ÈàÇÝÊÜáã£ìWÜÙÜ A¼®Ü¿á ÓæàÃÜáñܤ æ. ÖÝWæÁáà "Ôí«ÜáÃÜÊÜÃÜ

aÜÊÜÞìíŸÃÜ' Gí¨Üá Êæã¨ÜÇݨÜÊÜâ ñæãàvÜ¿áÊÜä

ŸÙÜPæ¿áÈÉ©ªñÜá.

ÜQÒ~ æàÍÜ Ü ÍæçÊÜԨݜíñÜ ÎƳÍÝÓÜ÷ Ü ÊÜáñÜᤠ®ÝoÂÍÝÓÜ÷ Ü

®Üío®Üá° ¯PÜoÊÝX ±Üvæ ÜáPæãíwñÜá. ×àWÝX ®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æWæ

ÎƳ Ü aèPÜoár, »ÜÃÜñÜÍÝÓÜ÷ Ü PÜÃÜ|WÜÙÜ aèPÜoár J ÜX Ÿí©ñÜá.

AíÍÜáÊÜá¨æ½à¨ÝWÜÊÜá, EñܤÃÜ PÝËáPÝWÜÊÜá, ÓܱÜÅ»æà¨ÝWÜÊÜá,

±ÜäÊÜìPÝÃÜOÝWÜÊÜá, ÎƳÃÜñÜ°, ÓÜPÜÇÝ—PÝÃÜ, PÝÍܱÜÎƳ

Êæã¨ÜÇÝ¨Ü WÜÅí¥ÜWÜÙÜÈÉ "®ÜpæàÍÜ', "®ÜoÃÝg', "®ÜêñܤÊÜáã£ì'

GíŸ ÖæÓÜÃÜáWÜÚí Ü ÎÊÜ®Ü ®ÝoÂÊÜ®Üá° ÎƳ ÜÈÉ PÜívÜÄÓÜÆá Ë—

WÜÙÜ®Üá° ÖæàÚ¨æ. AíÍÜáÊÜá¨æ½à¨Ü ÎÊܯWæ Joár ®ÜãÃæíoá

®ÜêñܱÜÅPÝÃÜWÜÚÊæÁáí¨Üá ÖæàÚ, AÊÜâWÜÙÜÈÉ Jí»Üñܤ®Üá° ÊÜÞñÜÅ

ËÊÜÄÓÜáÊÜâ¨ÝX ±ÜÅ£þæ ÊÜÞvÜáñܤ¨æ. ®ÜoÃÝg ÊÜáã£ì¿á®Üá°

EñܤÊÜá ÜÍÜñÝÙÜ ±ÜÅÊÜÞ| ÜÈÉ ÊÜÞvÜ æàPæí Üá CÈÉ®Ü ÓÜãaÜ®æ.

154

AWÜÓÜö®Ü ÓÜPÜÇÝ—PÝÃÜ (Jí»Üñܤ®æ¿á A«Ý¿á) ÓÜêÑr¿á

BÃÜí»Ü ÜÈÉ ÎÊÜ®Üá ®ÝoÂÊÝw Ü®æí Üã, ®Üí©Ááà Êæã ÜÇÝ Ü

WÜ|WÜÙÜá, »ÜãñÜWÜÙÜá, Q®Ü°ÃÜÃÜá, ¿áPÜÒÃÜá, ÇæãàPܱÝÆPÜÃÜá,

MáÑWÜÙÜá, ÓÜRí¨Ü ÊÜáñÜᤠWÜOæàÍÜ, ÓܱܤÊÜÞñÜêPæ¿áÃÜá, PÝÚ,

PÝñÝ¿á¯à, ÁãàX¯¿áÃÜá, GÆÉÃÜã A Ü®Üá° ®æãàw ÜÃæí Üã

ÖæàÚ, ÎÊÜ®Ü ®Ýo ®Üvæ¨Ü¨Ü᪠ÊÜoÊÜêPÜÒ¨Ü Aw¿áÈÉ Gí¨Üá

¯¨æìàÎÓÜáñܤ¨æ. BWÜ PÝPæãàìoPÜ®æíŸ ÖÝÊÜâ ÎÊÜ®Ü PÝÆ®Üá°

PÜbcñæí¨Üã, ÎÊÜ®Üá ¸æ¨ÜÄ B PÝÆ®Üá° ÊæáàÆPæR£¤PæãívÜ®æí¨Üã

A¨æà "»ÜágíWÜñÝÅÔñÜ'ÊæíŸ ®ÜêñÜ øPÝÃÜÊæí¨Üã ÖæàÚ¨æ.

»ÜÃÜñÜ®ÝoÂÍÝÓÜ÷ ÜÈÉ C ÜÃÜ ÊÜ|ì®æÀá æ. »Ü¿á©í Ü B¿áñܲ³,

Jí¨Üá PÝÆ®Üá° ÊæáàÇ棤 ¸ÝXÔ (PÜáíbñÜí ±Ý¨Üí) Jí¨Üá

Pæç¿á®Üá° PÜoPÜ ÊÜáá æÅ¿áÆãÉ C®æã°í Ü®Üá° æãàÇÝÖÜÓܤ ÜÆãÉ

CÄÔPæãívÝWÜ A¨Üá »ÜágíWÜ ñÝÅÔñÜ. Jí¨Üá ñæãàÙÜ®Üá°

¯àÙÜÊÝX aÝb, ¹X¿á æ ¸ÝXÔ, Pæç¿áÈÉ ±ÜñÝPÜÊÜáá æÅÀá ܪÃæ

A Üá æãàÇÝ ÖÜÓܤ.

ÓÜPÜÇÝ—PÝÃÜ ÎÊܯWæ ÖæàÙÜáÊÜâ¨Üá C¨æãí¨æà ®Ýo»ÜíX.

B ÜÃæ ÍæçÊÝWÜÊÜáWÜÙÜá ®ÜãÃæíoá ®Ýo±ÜÅPÝÃÜWÜÙÜ®Üá° ÖæàÙÜáñܤÊæ.

GÆÉÊÜ®Üã° AÊÜâ ËÊÜÄÓÜáÊÜâ©ÆÉÊæ °. AÊÜâWÜÙÜÈÉ Jí»ÜñÜᤠŸÆÊÜâ

ÎƳWÜÅí¥ÜWÜÙÜÈÉ JPÜROæWæ ŸÃÜáñܤÊæ. PÝÍÜ屆 ÎƳ¨ÜÈÉ ÖÜ©®æíoá

®ÜoÃÝg ÊÜáã£ìWÜÙÜ EÇæÉàSË Ü᪠Jí»ÜñÜᤠÊÜÞñÜÅ ËÊÜÃÜOæWæ

ŸÃÜáñܤÊæ. ÎƳÃÜñÜ°ÊÜä Jí»Üñܤ®Üá° ÖæàÙÜáñܤÊæ. B ÜÃæ ŸÖÜáÊÜáqrWæ

ÊÜáãÃÜá ®Ýo±ÜÅPÝÃÜWÜÙÜá ñÜËáÙÜá®Ýw®Ü ¨æàÊÝÆ¿áWÜÙÜÈÉ

155

PÝ|ÔWÜáñÜ ¤Êæ. b¨ÜíŸÃܨÜÈÉÃÜáÊÜ B®Üí¨ÜñÝívÜÊÜ

(®Ý¨ÝíñÜñÝívÜÊÜ) g®Ü²Å¿áÊݨÜá¨Üá. £ÃÜáÊÝÆíWÝw®Ü

A Üá½ñÜ ÇæãàÖÜÎƳ DWÜ ÇæãàPܱÜÅÔ ÜœÊÝXÃÜáÊÜâ Üá C æà ±ÜÅPÝÃÜPæR

ÓæàÄ Üáª. C ÜÃÜÈÉ ®ÜoÃÝg¯Wæ ®ÝÆáR PæçWÜÙÜá, PÝÆ PæÙÜWæ A±ÜÓݾÃÜ

±ÜâÃÜáÐÜ. GÃÜvÜ®æ¿á Üá ÓÜí«Ý ñÝívÜÊÜ (±ÜÅ æãàÐÜ ñÝívÜÊÜ).

C¨ÜÃÜ ×®æ°Çæ& PæçÇÝÓÜ ÍæçÆ ÎPÜÃܨÜÈÉ £ÅgWÜgj¯£Å¿Þ¨Ü

WèÄ¿á®Üá° PÜ®ÜPÝíbñÜ ÃÜñÜ°²àsܨÜÈÉ PÜáÚÛÄÔ ÍÜãƱÝ~¿áá

BPæ¿á ÊÜááí¨æ ®ÝoÂÊÝvÜÆá ÊÜá®ÜÓÜáÕ ÊÜÞw¨ÝWÜ ÓÜíhæ¿á

ÓÜÊÜá¿á (±ÜŨæãàÐÜ), ¨æàÊÜñæWÜÙæÇÝÉ ®æÃæ¨ÜÃÜá. ®ÝoÂPæ R

WÝ¿á®ÜÊÜ®Üã° ÊÝ ÜÂWÜÙÜ®Üã° J ÜXÔ ÜÃÜá. ÆQÒ$¾Ááà ÖÝw ÜÙÜá.

ÓÜÃÜÓÜÌ£ ËàOæ ®ÜáwÔ ÜÙÜá. ËÐÜá¡ ÊÜáê ÜíWÜÊÜ®Üá° ¸ÝÄÔ Ü. ŸÅÖܾ

PæçñÝÙÜÊÜ®Üá° ñÜqr¨Ü. Cí¨ÜÅ PæãÙÜÆ®Üã°©¨Ü. C¨ÜÃÜÈÉ ÎÊܯWæ

GÃÜvæà PæçWÜÙÜá, PÝÆ PæÙÜWæ A±ÜÓݾÃÜ ±ÜâÃÜáÐÜ.

ÊÜáãÃÜ®æ¿á ®Ýo ±ÜÅPÝÃÜ ÓÜíÖÝÃÜ ñÝívÜÊÜ. C Üá ÎÊÜ®Ü

ñÝÊÜáÓÜWÜá| Ü A¼ÊÜÂQ¤. C ÜÃÜÈÉ ÎÊÜ »æçÃÜÊÜÃÜã². ®Ýo ®Üvæ Ü

ÓܧÙÜ ÓܾÍÝ®Ü. C ÜÃÜÈÉ ÎÊÜ Wæ BÃÜá, Gíoá, ÖÜñÜᤠA¥ÜÊÝ C®Üã°

ÖæaÜác PæçWÜÙÜá. ÎÊܮܮÜá° ÓÜáñÜá¤ÊÜĨÜá ¿áPÜÒÃÜPÜÒ »ÜãñܲÍÝaÜ

WÜ|WÜÙÜá, A±ÜÓݾÃÜ ±ÜâÃÜáÐÜ CÃÜáÊÜâ©ÆÉ.

ÎÊÜÍÜQ¤¿áÃÜ ÓÜíÁãàWÜÊÜÆÉ¨æ ®ÜoÃÝgÊÜáã£ì ÖÜÄÖÜÃÜÃÜ

ÓÜíÁãàWÜÊÜ®Üã° ÖæàÙÜáñܤ¨æ. A±Ü³¿á ©àQÒñÜÃÜá b¨ÜíŸÃܨÜÈÉ

bñ…ÓÜ»æ¿á®Üá° PÜívÜPÜãvÜÇæà AÊÜÃÜ ¸ÝÀáí¨Ü ñÝ®ÝX

156

ÖæãÃÜŸí Ü ±Ü Ü ñÜËáÙÜá®Ýw®ÜÈÉ ËÍæàÐÜÊÝX g®Ü²Åࣿá®Üá°

±Üv橨æ.

EÊÜÞÃÜÊÜá|í EÊÜÞÃÜÊÜá|í

Ü|«ÜÃÜñÜÆ³í ´ÝOÝ«ÜÃÝPÜƳÊÜå… >

ÊÜááÃÜÊÜá¥Ü®Üí ±ÜâÃÜÊÜá¥Ü®Üí

ÊÜí æà ¸ÝOÝÄÊÜáÓÜÊÜá¸ÝOÝÄ >>

®ÝÆãR ÓÝÆáWÜÙÜÈÉ Êæã¨ÜÆ ËÍæàÐÜ|WÜÙÜá ËÐÜá¡

±ÜÃÜÊݨÜÊÜâ, A®ÜíñÜÃÜ ŸÃÜáÊÜ ËÍæàÐÜ|WÜÙÜá ÎÊܱÜÃÜÊݨÜáÊÜâ.

ÎÊÜ®æãí©X®Ü ÎÊÜPÝÊÜáÓÜáí¨ÜÄ ÊæçÐÜ ¡Ëà ÍÜQ¤Áá,

®ÝÃÝ¿á~¿á, ÊæçÐÜ¡ÊÜÄWÜã b¨ÜíŸÃÜÊæíŸá¨Üá ®ÜãÃæíoá

£ÃÜá±Ü£WÜÙÜÈÉ £ÃÜábñÜÅPÜãoÊæí¨Üá ±ÜÅԨܜÊÝX¨æ. CÈÉÃÜáÊÜ

WæãàËí¨ÜÃÝg®Ü WÜáw Gío®æ¿á ÍÜñÜÊÜÞ®ÜPÜãR ×í©®Ü¨Üá.

±ÜÆÉÊÜÃÝg CÊÜá¾w ®Üí©ÊÜÊÜáì (717&782) C¨ÜPæ R

®Üvæ ÜáPæãÙÜáÛ£¤ ܪ EÇæÉàSË æ. ÖÜÄÖÜÃÜÃÜ BÃÝ«Ü®æ CÈÉ ±ÝÅbà®Ü

PÝÆ©í Ü Ÿí Ü Üáª.

®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æWæ ±ÝÅÁãàXPÜÊÝ Ü Jí Üá aèPÜoãr C æ.

ÜQÒ| æàÍÜ ÜÈÉ ÍæçÊÜ«ÜÊÜáì ŸÆWæãívÝWÜ ÆPÜáÈàÍܱÝÍÜá±ÜñÜÊæíŸ

±Üí¥ÜÊÜâ PܮܰvÜ®Ýw®ÜÈÉ (ñÜñÝŲ ŸÚÛWÝÊæá, ÖÜãÈ

Êæã¨ÜÇݨævæWÜÙÜÈÉ) ÊÜáñÜᤠBí«ÜÅñÜËáÙÜá®ÝvÜáWÜÙÜÈÉ

ÖÜÃÜwPæãíwñÜá. ¨ÝÅËvÜ ¨æàÍܨÜÈÉ ÍæçÊÝWÜÊÜá ԨݜíñÜÊÜâ

ÃÜã±ÜâWæãÙÜÛÆá ÓÜÊÜÞg ÜÈÉ ÊݱÜPÜÊÝWÜÆá C Üá ®æÃÜÊÝÀáñÜá.

157

D ±Üí¥Ü¨ÜÈÉ ÁãàWÜ ÊÜááSÂÊݨÜá¨Üá. CÈÉ ÁãàWÜÊæí¨ÜÃæ,

±ÝñÜígÈ ÁãàWÜ ÜÈÉÃÜáÊÜíñæ bñܤ¯Ãæãà«ÜÊÜÆÉ ; bñܤ Ü ÊÜáãÆPÜ

iàÊܯWÜã DÍÜÌÃܯWÜã J¨ÜWÜáÊÜ ®Üíoá, ÓÜíÁãàWÜ.

(bñܤ¨ÝÌÃæàOæàÍÜÌÃÜ ÓÜíŸí«Ü ±ÜâÃÜáÐÜÓÜÂ) iàÊÜ WÜã DÍÜÌÃÜ WÜã

¯ñÜÂÊÝ¨Ü ®Üíoá C¨ÜªÃæà A®Ý© ±ÜÍÜáñÜÌ©í¨ÝX ËÁãàWܨÜ

A®Üá»ÜÊÜÊÝWÜáñܤ æ. ×àWæ ËÁãàWÜ©í Ü J ÜWÜáÊÜ Üá@S©í Ü

±ÝÃÝWÜÆá ±ÝÍÜá±ÜñÜË—.

ÊÜáñÜá¤, CÈÉ¿áã ÁãàWÜÊæí ÜÃæ ÖÜQRÁãí Üá ñÝ|ÊܮܰÃÜÔ

ÊÜáÃÜ Ü PÜvæ ÖÝÄ ÖæãàWÜáÊÜíñÜÆÉ, DÍÜÌÃÜ ÊÜáÃÜ Üíñæ ¯Ñð¿á®ÝX

E¨ÝÔà®Ü®ÝXÃÜáñÜ ¤ iàÊÜÊæà A¨Ü®Üá° ÓæàÃÜÆá

¿áñÜ°±ÜvÜ æàPæí ÜÆÉ. GÃÜvÜá oWÜÃÜáWÜÙÜá Óæ|ÓÝvÜáÊÝWÜ GÃÜvÜã

ÓÜÊÜá®ÝXÁáà Jí¨ÜÃÜ ÊæáàÇæãí¨Üá GÃÜWÜáÊÜíñæ, iàÊÜ®Ü

PÜvæÀáí¨ÜÆã ÓÝ«Ü®æ ®Üvæ¿á¸æàPÜá. DÍÜÌÃÜ®Ü PÜvæÀáí¨ÜÆã

A®ÜáWÜÅÖÜ J¨ÜXŸÃܸæàPÜá. BPÜÐÜìOæ¿áã CÃܸæàPÜá. iàÊܨÜ

ÓÝ«Ü®æÁáà ÁãàWÜÊæ¯ÔPæãÙÜáÛñܤ¨æ. C¨ÜÃÜÈÉ GÃÜvÜá ®æÇæWÜÙÜá.

Êæã¨ÜÆ®æ¿á¨Üá "QÅÁá', Gí¨ÜÃæ Êæáç, ÊÜÞñÜá, ÊÜá®ÜÓÜáÕWÜÙÜ

PæÆÓÜ, GÃÜvÜ®æ¿á¨Üá "QÅÁãà±ÜÃÜÊÜá', D PæÆÓÜÊæÇÝÉ ¯íñÜá

«Ý®ܨÜÈÉ ñæãvÜWÜáÊÜâ¨Üá. QÅÁá¿á »ÝWܨÜÈÉ

"ÊÝWÜíWÝÖÝ¿áìÓÝ£ÌPÜ' GíŸ ®ÝÆáR ŸWæ¿á

A¼¿á®Ü±ÜäÊÜìPÜÊÝX ®ÜêñÜÂXàñæWÜÙÜ®Üá° ÎÊܯWæ ÓÜÈÉÓܸæàPæíŸ

Ë—Àá æ. ÎÊÜÓÝ¿áágÂPæR C Üá ¨ÝÄ.

158

×àWæ ÆPÜáÈàÍܱÝÍÜá±ÜñÜ ±Üí¥Ü ÜÈÉ E±ÝÓÜ®æ¿á AíWÜÊÝX

®ÜêñÜÂXàñæWÜÙÜ ±ÝñÜÅ ÖæaÝcXÁáà ŸÃÜáñܤ æ. ÊÜááí æ Êæáç ÜÙæ Üá

ÇÝPÜáÙÜPÝÙÝÊÜááS Êæã¨ÜÇÝ¨Ü ±ÜÅPÝÃÜWÜÙÜÆãÉ C¨Üá

EÚÀáñÝX, AÊÜâWÜÙÜ ±ÜÅ»ÝÊÜÊÜ®Üá° ñÜÙæ¨Üá ԨܜÊÝ¨Ü ÎÊÜ

¨æàÊÝÆ¿áWÜÙÜÆãÉ ®ÜêñÜÂXàñæWÜÙÜá AÐÝrÊÜ«Ý®Ü ÓæàÊæ¿áÈÉ

ÓæàÄPæãívÜÊÜâ. ÖÜÆÊÜâ BWÜÊÜá WÜÅí¥ÜWÜÙÜÈÉ ±Üähæ¿á ÖÜÆÊÜâ

ÖÜíñÜWÜÙÜÈÉ ®ÜêñÜÂ, XàñÜWÜÙÜ®Üᰠ˗ԨݪÃæ. C¨ÜPÜR®ÜáWÜá|ÊÝX

æàÊÝÆ¿á Ü ÎƳ ÜÆãÉ ®ÜêñÜÂ, XàñÜWÜÙÜ bñÜÅ| J ÜXŸí©ñÜá.

GÇÝÉ ñÜñÜÌWÜÙÜ JPÜãRo ®ÜoÃÝg®Ü PÜƳ®æ. ®Ýo¨ÜÇÝÉWÜÈ

ÎƳ¨ÜÇÝÉWÜÈ PÜ~¡Wæ PÝ|áÊÜ ËÊÜÃÜWÜÙÜ ×í¨æ AvÜXÃÜáÊÜ

ÓÜíPæàñÜÊæà PÜÇæWæ ÖæãÓܨæãí¨Üá B¿ÞÊÜáÊÜ®Üá° J¨ÜXÓÜáñܤ¨æ.

C Ü®æ°à B«Ý£¾PÜÊæí Üá ŸWæ¿ááñݤÃæ. ÓÜí±ÜŨݿá Ü aèPÜqr®ÜÈÉ

ÊÜá®ÜÔÕWæ ÖÜê¨Ü¿áPæ R ÓÜÆÉŸÖÜá¨Ý¨Ü ÓÜíÓÝRÃÜ CÈÉ

ÊÜááSÂÊÝWÜáñܤ æ. ÓÝí±ÜŨÝÀáPÜ PÜÇæ¿á ÓÝÌÃÜÓÜ C æà AÆÉÊæà?

159

The Prof S. K. Ramachandra RaoMemorial Trust®.

OUR PUBLICATIONS

English Books

1. The Three Acharyas 40

2. The Teachings of the Buddha 85

3. Temples : Icons and Rituals 100

4. Jainism in South India 85

5. Adhyatma Rasa Ranjani 20

6. The Hill Shrine of Tirupati 200

7. The Saint of Sringeri 200

8. Writings on Samkara's Advaita 200

9. The Development of PsychologicalThought in India 400

10. Social Institutions Among theHindus and other writings 200

11. The Essence of the Bhagavad Gita 350

12. The Message of the Bhagavad Gita 350

13. Writings on Buddhism 200

14. The Origins of Indian Thoughtand other Writings 350

15. The Indian Temple : Its Meaning 350

16. Enlightenment of Ashtavakra 200

160

PܮܰvÜ ±ÜâÓܤPÜWÜÙÜá

1. ÎÅà ÃÝZÊæàí ÜÅ ÓÝÌËáWÜÙÜá 40

2. Üíw¿á AÊÜí£ÓÜáí ÜÄà 70

3. æãà—¿á æÙÜQ®ÜÈÉ&Ÿá Üœ®Ü

¸ÝÙÜá, æÙÜPÜá 100

4. ÎÅà ±ÜâÃÜí ÜÃÜ ¨ÝÓÜÃÜá 70

5. Êæà Ü ÜÈÉ®Ü PÜ¥æWÜÙÜá 60

6. »ÝÃÜñÜ Ü æàÊÝÆ¿á&®æÇæ, ×®æ°Çæ 75

7. ÎÅà ÍÝÃÜ Ý ²àsÜ Ü ÊÜÞ~PÜ 120

8. ±Üä|ì±ÜÅý ±ÜÅÍÜÔ¤&ÊÜá«ÝÌaÝ¿áìÃÜ

¸ÝÙÜá, æÙÜPÜá 80

9. ÎÅà ÃÝÊÜÞ®Üág ÜÍÜì®Ü 40

10. ÊÜáã£ì ÎƳ&®æÇæ, ×®æ°Çæ 500

11. ÍÝíñÜÙæ&®ÜêñÜ ÃÜã±ÜPÜ 40

12. DÍÝÊÝÓÜ E±Ü ÐÜñÜᤠ250

13. «ÜÊÜáì&Êæà¨Ü&Êæà¨ÝíñÜ 130

14. Êæà Ü ÊÝ_¾¿á ÊÜáñÜᤠE±Ü ÐÜñÜá¤WÜÙÜá 100