Business & politics

BUSINESS & POLITICSWhere do we draw the line?Έφη

Στεφοπούλου

Οικονομικό και Πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα

Δύο κοινωνικά συστήματα μη επαρκώς διαφοροποιημένα.

Εισπήδηση της οικονομίας στην πολιτική και αντιστρόφως.

Κοινωνικό πλαίσιο αξιών που δεν υποστηρίζει τις σαφείς οριοθετήσεις μεταξύ των δύο συστημάτων (Βλ. παράδοση ρουσφετιού, προσοδοθηρίας, κ.λπ.)

Επίταση της ανορθόξης ζεύξης οικονομίας και πολιτικής στο πλαίσιο ενός «άγριου καπιταλισμού» χωρίς αρχές και όρια.

Σκοπός του Οικονομικού Συστήματος: Να παράγει χρήμα και να συντηρεί το δίπολο «πληρωμές –μη πληρωμές».Μέσο για την επίτευξη του σκοπού: Διαμόρφωση και εφαρμογή δημόσιων πολιτικών, σύμφωνα με τις αρχές της οικονομικότητας και της αποτελεσματικότητας.

Ενώ στην Ελλάδα: Το οικονομικό σύστημα και η επιχειρηματικότητα παράγουν χρήμα, κυρίως, μέσω κρατικών χρηματοδοτήσεων. Οι δημόσιες πολιτικές ενώ δεν υποστηρίζουν την επιχειρηματικότητα, συντηρούν πλέγματα αδιαφάνειας.

Back to basics

Σκοπός του πολιτικού συστήματος: Η δημιουργία ευρέων κοινωνικών συναινέσεων σε σχέση με ζητήματα δημοσίου συμφέροντος. Μέσο για την επίτευξη του σκοπού η δημόσια διοίκηση που λειτουργεί με βάση τις αρχές της νομιμότητας, οικονομικότητας, αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας.

Ενώ στην Ελλάδα: Το πολιτικό σύστημα διαπλέκεται, εκβιάζεται και συντηρεί τη διαφθορά. Αδράνεια του διοικητικού συστήματος και αντίσταση στις μεταρρυθμίσεις.Απουσία ρυθμίσεων για τους πολιτικούς και το πολιτικό χρήμα που να οριοθετούν τη σχέση οικονομίας και πολιτικής.

Back to basics

Η διπλή κρίση: Η κρίση του πολιτικού συστήματος επιφέρει κρίση του οικονομικού συστήματος και αντιστρόφως.

Η κρίση των δύο αυτών βασικών κοινωνικών υποσυστημάτων προκαλεί μείζονα κοινωνική αποσταθεροποίηση, ενίσχυση των άκρων, διάχυτο φόβο και απώλεια οράματος.

Οι συνέπειες της ανορθόδοξης σχέσης οικονομίας και πολιτικής

Πως εκφράζεται η σχέση οικονομίας – πολιτικής στα επί μέρους στοιχεία των δύο συστημάτων;

Πολλές και λεπτομερείς νομοθετικές και κανονιστικές

ρυθμίσεις.

Πολύπλοκες και περίπλοκες διοικητικές διαδικασίες.

Απουσία ανταγωνισμού.Κλειστά επαγγέλματα και

πεδία οικονομικής δραστηριότητας.

Πολλές και λεπτομερείς νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις

Η δημόσια διοίκηση παράγει ρυθμίσεις και περίπλοκες διαδικασίες ως μηχανισμούς ελέγχου των δύο συστημάτων.

Π.Δ.13%

Υ.Α.71%

Αποφάσεις Περιφερειών

11%

Νόμοι2%

Αποφάσεις Νομαρχιακής

αυτοδιοίκησης3%

Η ρυθμιστική παραγωγή κατά την πρώτη 30ετία της μεταπολίτευσης: 171.500 νομοθετικές και κανονιστικές ρυθμίσεις

3.430 Νόμοι

20.580 Προεδρικά Διατάγματα

114.905 Υπουργικές Αποφάσεις

24.010 αποφάσεις ΓΓ Περιφερειών

8.575 αποφάσεις νομαρχών

Απίσχναση του κοινοβουλίου

Αύξηση των κυρωτικών νόμων έναντι των γενικών νόμων.

«Επιχρύσωση» και δυσκολίες ενσωμάτωσης του κοινοτικού δικαίου.

8

Εξέλιξη ποσοστού γενικών, ειδικών, τροποποιητικών και κυρωτικών νόμων (1975-2005)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1975

1977

1979

1981

1983

1985

1987

1989

1991

1993

1995

1997

1999

2001

2003

2005

%Γενικών %Ειδικών %Τροποποιητικών %Κυρωτικών

Πληθώρα λεπτομερών ρυθμίσεων για την μικρή επιχειρηματικότητα

Π.χ. Εκτέλεση συμβάσεων(39 διαδικασίες, 819 ημέρες, κόστος 14,4% της αξίας της

σύμβασης)Ίδρυση και εγκατάστασημεταποιητικής επιχείρησης

13 σημεία απόφασης / διακλαδώσεις

120 πιθανές διαδρομές

10

Πολύπλοκες και περίπλοκες διοικητικές διαδικασίες.

Γραφειοκρατικό βάρος που εκτιμάται στο 6,8% ΑΕΠ (≈14δις €)

11

12

13

Αρχή ανταγωνισμού: Πως από απλός θεατής των εξελίξεων μπορεί να μετατραπεί σε πρωταγωνιστή.

ΜετάΠριν

• Αρμοδιότητα κανονιστικής παρέμβασης σε περισσότερους κλάδους της οικονομίας (άρθρο 11 ν. 3959/11).

• Διεύρυνση ελεγκτικών εξουσιών της Αρχής.

• Δυνατότητα λήψης ασφαλιστικών μέτρων, όταν πιθανολογείται παράβαση συγκεκριμένων αρχών/ρυθμίσεων του ανταγωνισμού.

Γενικές ρυθμίσεις περί ανταγωνισμού με πολλές ειδικές διατάξεις οι οποίες κατίσχυαν του γενικού κανόνα.Χαρακτηριστικά παραδείγματα:1.Πρόβλεψη ότι με ΚΥΑ των Υπουργών

Οικονομίας και Ανάπτυξης, μπορούσαν να εξαιρεθούν από τον νόμο περί ανταγωνισμού επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας οι οποίες είχαν μεγάλη σημασία για την Εθνική οικονομία.

2.Το Δεκέμβριο 1997 υπεγράφησαν συμφωνίες κρατικών προμηθειών που ανέρχονταν στο 3,5% του GDP, μόλις ένα χρόνο πριν τη θέση σε ισχύ της Ευρωπαϊκής οδηγίας που απαγόρευε κάτι τέτοιο. (Η Ελλάδα είχε ζητήσει ένα χρόνο παράταση για την ενσωμάτωση της οδηγίας).

Κλειστά επαγγέλματα και πεδία οικονομικής δραστηριότητας

Καθυστέρηση απελευθέρωσης μεγάλων τομέων της οικονομίας και ρυθμιστική απουσία του κράτους Π.χ. Τηλεπικοινωνίες,

Ενέργεια, Ναυτιλία

Η Ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών απελευθερώθηκε θεσμικά την 1η

Ιανουαρίου 2001. Η η παράταση την οποία είχε ζητήσει η Ελλάδα για την απελευθέρωση της τηλεπικοινωνιακής αγοράς πέραν της 1/1/11998 ήταν η 1/1/2003 και όχι η 1/1/2001 που τελικά της παραχωρήθηκε, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής 97/607(OJ L245,9/9/1997)

Μεγάλη διαφθορά – μικρή διαφθορά

Κοινωνική ανοχή έως και επιδοκιμασία.

Απουσία πίεσης για την εγκαθίδρυση μηχανισμών μέτρησης της αποδοτικότητας οι οποίοι οδηγούν στη μείωση της διαφθοράς

Απουσία αιτημάτων λογοδοσίας.

Η «μεγάλη διαφθορά» (grand corruption) εμφανίζεται ιδίως στους τομείς των δημοσίων έργων και των προμηθειών, ενώ η μικρότερης κλίμακας διαφθορά στο επίπεδο των υπηρεσιών, στις οποίες καταγράφεται δωροληψία

Πρέπει να επιχειρηθεί όχι η συμπτωματική αλλά η συστηματικήκαταπολέμηση της διαφθοράς

Στην Ελλάδα, μετά την κρίση

Με την κρίση… … το οικονομικό σύστημα έγινε μη βιώσιμο

… το πολιτικό σύστημα αμφισβητήθηκε

Κοιτώντας μπροστά: Δομικές μεταρρυθμίσεις

•Καλή νομοθέτηση•Μείωση διοικητικών βαρών•Αξιολόγηση προσωπικού•Αναδιοργάνωση δομών

•Προϋπολογισμός προγραμμάτων

• Μετατόπιση του κομματικού διπολισμού.

• Χειραφέτηση της κοινωνίας• Social media

•Ιδιωτικοποιήσεις•Άνοιγμα αγορών (ενέργεια, ναυτιλία, κ.λπ.)•Ηλεκτρονικό σύστημα δημόσιων προμηθειών

• Λογοδοσία – Διαύγεια• Ρύθμιση για το πολιτικό

χρήμα• Συνταγματική αναθεώρηση

– αριθμός βουλευτών• Μόνιμοι υπηρεσιακοί

Γενικοί Γραμματείς Πολιτικό σύστημα

Οικονομι-κόσύστημα

Δημόσια ΔιοίκησηΚοινωνία

Δράσεις για τη δημόσια διοίκηση

Εφαρμογή του Ν4048/2012 για την καλή νομοθέτηση:Ρυθμιστικός προγραμματισμός.Ανάλυση επιπτώσεωνΣυντονισμός δημόσιων πολιτικώνΕκτενείς κωδικοποιήσεις με στόχο τη μείωση της ρυθμιστικής ύλης κατά 60%.Μέτρηση και μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων.

Χρήση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση» για την αναδιοργάνωση των Υπουργείων και των Δημόσιων Νομικών Προσώπων.Περιγράμματα θέσεων

www.inerp.gr

http://www.facebook.com/groups/229736027101548/

Σας ευχαριστώ!

Any Questions?

e.stefopoulou@inerp.gr