บทที่ 8...

การสุมตัวอยาง

บทท่ี 8

1

BA302

ประชากร (Population)

ประชากร (Population) คือ ส่ิงท่ีตองการศึกษาท้ังหมด ไม

วาจะเปนคน สัตว ส่ิงของหรือเหตุการณ เพื่อนําขอมูลแกปญหาของ

งานวิจัยทางธุรกิจ

2

BA302

ประชากร (Population)

1.ประชากรจาํนวนจํากัด

(Finite Population) คือ

ประชากรท่ีสามารถนับจํานวนไดครบถวน

2. ประชากรจาํนวนไมจํากัด

(Infinite Population) คอื

ประชากรท่ีไมสามารถนับจํานวนไดครบถวน

BA302

3

BA302 4

การสํามโน (Census)

คือการรวบรวมหรือสาํรวจ ทุกหนวยในประชากรท่ีจะศึกษา เชน ถามพนักงานทุกคนในบริษทั

ความคลาดเคล่ือนของการสุม (Random Error)

คือ ความผิดพลาด ท่ีเกิดจากบางสวนของตัวอยางท่ีเลือกมาไมมีความเปนตัวแทนของประชากร เพราะอาจจะไดตัวอยางท่ีไมใชประชากรหรือละเลยประชากรท่ีควรสุมมา เน่ืองจากกําหนดกรอบประชากรไมครอบคลุม สงผลทําใหคาท่ีไดจากตัวอยาง(สถิติ)คลาดเคล่ือนไปจากคาประชากร(พารามิเตอร)

BA302 5

ตัวอยาง (Samples)

คือ ประชากรท่ีถูกเลือกขึน้มาบางสวนเพ่ือทําการศึกษาวจิยั เชน เลือกมาจาก 1 คนจากท้ังครัวเรือน

หนวยของการสุมตัวอยาง (Sampling Unit)

หมายถึงหนวยท่ีผูวิจัยใชในการศึกษาในการสุมตัวอยาง อาจเปนคนสัตว สิ่งของ กลุม องคกร สถาบันพื้นท่ี ก็ได เชน ครัวเรือน

กรอบของการสุมตัวอยาง (Sampling Frame)

หมายถงึ รายช่ือของทุกๆ หนวยในประชากรท่ีสนใจศึกษา เชน ทะเบยีนรายชื่อลูกคา หรือสมาชิก

การเก็บรวบรวมขอมูลจากประชากรมี 2 วิธีคือ

6

BA302

การเก็บจากทุกหนวยของ

ประชากร

ใชในกรณีท่ีประชากรมีจํานวนขนาดเล็ก

คาท่ีไดจากการวัดจากประชากรนี ้

เรียกวา คาพารามิเตอร (Parameter)

ซ่ึงเปนคาท่ีแทจริงของประชากรสามารถ

นําผลไปวิเคราะห และสรุปผลตอบ

วัตถุประสงคไดทันที

การเก็บขอมูลบางสวนของ

ประชากร

โดย การสุมตวัอยาง คาท่ีการวัดหรือ

สังเกต ไดจากการสุมตวัอยาง

เรียกวา คา สถิติ (Statistic) ไมใช

คาท่ีแทจริงของประชากร

ขั้นตอนของการสุมตัวอยาง

7

BA302

5.ลงมือทําการสุมตวัอยาง

4.กําหนดขนาดของตัวอยาง

3.เลือกวิธกีารสุมตวัอยาง

2.กําหนดกรอบของการสุมตวัอยาง

1.กําหนดประชากรเปาหมาย

ประเภทของการสุมตัวอยาง

1. การสุมแบบคํานึงถึงความนาจะเปนทาง

สถิติหรือใชทฤษฎีความนาจะเปน

(Probability Sampling)

มีหลักการอยูที่วา ตัวอยางทุก

ตัวอยางมีโอกาสที่จะถูกเลือกเทาเทียม

กัน

2.การสุมตัวอยางแบบไมคํานึงถึงความ

นาจะเปนทางสถิติ หรือไมใชทฤษฎีความ

นาจะเปน (non-probability sampling)

วิธีการแบบน้ี ตัวอยางทุก

ตัวอยางมีโอกาสที่จะถูกเลือกไมเทา

เทียมกัน

BA302

8

การสุมแบบคํานึงถึงความนาจะเปนทางสถิติหรือใชทฤษฎีความนาจะเปน (Probability Sampling)

9

BA302

การสุมแบบคํานึงถึงความนาจะเปนทางสถิติหรือใช

ทฤษฎีความนาจะเปน (Probability Sampling)

1.1วิธีการสุม

ตัวอยางแบบงาย(Simple Random

Sampling-SRS)

1.2การสุม

ตวัอยางแบบมี

ระบบ(Systematic

sampling

1.3การสุมแบบ

ช้ัน (Stratified sampling)

1.4การสุม

ตัวอยางแบบกลุม

หรือตามพ้ืนที ่

1.5การสุม

ตัวอยางแบบ

หลายข้ัน

การสุมตัวอยางแบบไมคํานึงถึงความนาจะเปนทางสถิติ หรือไมใชทฤษฎีความนาจะเปน

(non-probability sampling)10

BA302

การสุมตัวอยางแบบไมคํานึงถึงความนาจะเปนทางสถิติ หรือไมใชทฤษฎี

ความนาจะเปน (non-probability sampling)

1การเลือกตัวอยางแบบ

บังเอิญ หรือการเลือกตัวอยาง

แบบใชความสะดวก (Accidental sampling

or Convenience sampling)

2การเลือกตัวอยางโดยใช

วิจารณญาณ (Judgment sampling) หรือการเลือก

ตัวอยางแบบตาม

วัตถุประสงคหรือมี

จุดมุงหมาย (Purposive sampling)

3.การเลือกตวัอยางโดย

การกําหนดโควตา(Quota sampling)

4.การเลือกตวัอยางแบบ

ลูกโซ (Snowball Sampling)

เทคนิคการเลือกวธิีการสุมตัวอยาง มีหลักในการพิจารณาดังน้ี

BA302

11

1.ถาประชากรมีขนาดเล็ก และมีลักษณะคลายกัน ไมสามารถจัดแบงเปนประเภทหรือกลุมได ควรสุมแบบงาย

2.ถาประชากรมีความคลายกันและมีการเรียงเปนลําดับหรือระบบอยูแลว ควรใชการสุมแบบมีระบบ

3.ถาประชากรมีลักษณะภายในแตกตางกัน สามารถจัดแบงเปนกลุมหรือประเภทได และความแตกตางมีผลตอตัว

แปรตามท่ีสนใจศึกษา ควรใชสุมแบบแบงชั้น

4.ถาประชากรแบงเปนกลุมๆ ไดแลวแตละกลุมยอยมีลักษณะคลายกัน ควรใชการสุมแบบแบงกลุม

5.ถาประชากรมีลักษณะตางกันแบงเปนกลุมไดหลายกลุมหรือหลายชั้น มีขนาดใหญ อยูกระจาย ควรใชสุมแบบ

หลายข้ันตอน

6.ถาสามารถท่ีจะเลือกวิธีการสุมแบบคํานงึถึงความนาจะเปนไดใหเลือกใชกอน เพราะการสุมแบบคํานึงถึงความนาจะเปนจะได

ตัวอยางท่ีปราศจากความมีอคติ ไดตัวอยางท่ีมีความเปนตัวแทนสูง รูคาผิดพลาดจากการสุมตัวอยาง ซึ่งจะมีผลตอการอางอิงใน

ความเปนตวัแทนของประชากรดวย

ขนาดของตัวอยาง

BA302

12

ขนาดของตัวอยาง (Sample Size)

คือจํานวนของตัวแทนหรือตัวอยาง ที่จะถูกสัมภาษณหรือสังเกตการณ

คาพารามิเตอร (Parameter)

คือคาของประชากรหรือลักษณะของประชากร

คาสถิติ (Statistic)

หมายถึง คาที่วัดไดจากตัวอยางหรือลักษณะของตัวอยาง คาสถิติที่ไดจากตัวอยางจะนําไปประมาณคาพารามเิตอร

BA302 13

ความคลาดเคลื่อนจากการสุมตัวอยาง (Random Sampling Error)

คือ ความแตกตางระหวางผลที่ไดจากกลุมตัวอยางกับผลที่ไดจากการสํามโน

ความคลาดเคลื่อนท่ีไมไดมาจากการสุมตัวอยาง (Non sampling Error) คือ ความคลาดเคลือ่นอื่นที่เกิดขึ้นอันนอกเหนือการสุมตัวอยาง แตเกิดจากดานอื่นๆ สวน

ใหญจะเกิดจากธรรมชาติของแบบของงานวิจัยและการปฎิบัติงาน

การอางอิงทางสถิติ (Statistic Inference) คือกระบวนการสรุปผลที่ไดจากตัวอยางไปเปนผลของประชากร

ขอพิจารณาในการกําหนดขนาดของตัวอยาง

BA302

14

1ลักษณะของ

ประชากร

2.วิธีการ

วิจัย

3.วิธีการ

วิเคราะห

ขอมูล

4. ขนาดของ

ประชากร

5.ขนาดของ

ความคลาด

เคลื่อนที่ยอมให

เกิด

6.งบประมาณ

กําลังคน

ระยะเวลา

การหาขนาดของตวัอยาง

BA302

15

กรณี หาจํานวนตัวอยางสําหรับคําถามที่เก่ียวของกับคาเฉลี่ยหรือที่ใชในการสํารวจเพื่อประมาณ

คาเฉลีย่ของประชากร

กรณี หาจํานวนตัวอยางสําหรับสัดสวนหรือที่ใชในการสํารวจเพื่อประมาณคาสัดสวนของประชากร

การกําหนดตัวอยางจากตารางสําเร็จรูป

สูตร ของ Yamane

กําหนดจากการพิจารณาประชากรเปาหมายโดยใชเกณฑการประมาณ