پاڼه

1

بسم الله الرحمن الرحيم

2

پاڼه

Prepared by : Eng. Hamid

3

د مطالبو فهرست: خبري 1. سر د پاڼه2.ضيايی ترکيب3.پالستيدونه4.( Chloroplast )کلوروپالست5.(Photosynthesisضيايي ترکيب )6.( Transpiration)خير تب7.( Respiration تنفس )8.structure of leaveد پاڼې جوړښت: 9.

(leaf petioleدپاڼي ډنډر)10.

(leaf stipulesغوږوالي )11. Venationدپاڼو رګونو ترتيب12.(Types of leaveد پاڼي ډولونه )13.لنډيز14.مآخذونه15.

4

پاڼه

پاڼې هغه تغير خوړلې تنې يا ساقې دي

چي هموار او پلن شكل لري . د نباتاتو په تنو

او شاخو كي ځاي لري دكلوروفيل په درلودلو

سره شين رنگ غوره كوي او د ضيايي تركيب

عمليه سرته رسوي .

5

Anatomy of Leaf د پاڼې اناتومي

ی وجود د اناتوميكي لحاظه دوه ډوله پاڼلري :

يو مخه پاڼې : هغه پاڼې دي چي الندي يو شان وي سطحه يي د باندي سره

ۍاويو د بل څخه په ډير آسان سره د توپير وړ دي .

دوه مخه پاڼي : هغه پاڼي دي چي سره زيات پورتني سطحه يي د الندني

.توپير ولري

6

Physiology د پاڼي فزيالوژي

پاڼه د فزيو لوژي په لحاظ زياتي دندي تر سره

كوي چي لومړني دنده يي د ورځي له پلوه د قند او

نشايستې جوړول دي چي دغه عمليه په پاڼه كي د

كلوروپالستونوپه مرسته سر ته رسوي، او د ضيايي

د عمليي په نامه ياديږي.Photosynthesisتركيب يا

7

( Leaf Tissues ) د پاڼي انساج : په پاڼه كي دري ډوله نسجونه وجود لري ( بشروي طبقهEpidermis) ( ميزوفيلMesophyles) ( انتقالي انساجV Asculler)

8

Section of a leaf:; کیږی اجرا کی په عملیه سنتیز فوتو چی ده برخه لرونکی کلوروفیلCuticle: لری شکل پوستکی دنرم چی برخه غوړه .دپاڼیUpper epidermis: طبقه باندنی . دپاڼیSpongy mesophyll: حجرات طبقی . دپاڼودمنځنیGuard cell: ساتی څخه صدماتو خارجی له پاڼه چی برخه هغه . دستوماLower epidermis: طبقه الندنی . دپاڼیStoma: کیږی رامنځته کی په تبادله دګازاتو چی طبقه . دپاڼوهغهAir channel: دایری ددخول دهوا کی پاڼو . پهPhloem: الره دانتقال موادو غذایی . دپخوXylem: الره دانتقال موادو غذایی .دخاموVein: دی عبارت څخه الرو ارتباطی دداخلی .دپاڼو

9

د پاڼي د رگونو ترتيب

په نباتاتو كي د پاڼې رگبرگونو ترتيب

په دوه عمده ډولونو سره ليدل كيږي .

دموازي رگبندي سيستم

د جال ډوله يا منشعبه رگبندي سيستم

10

دوه مشيمه

يو مشيمه

11

د پاڼو ډولونه

په ټولو نباتاتو كي دوه ډوله پاڼي د ليدلو وړ دي

:

ساده پاڼي: هغه پاڼي دي چي يوه تېغه ولري او

په څنډو كي په نورو كوچنيو ويشل شوي دي .

مركبي پاڼې: هغه پاڼي دي چي تېغه يي په څو

ۍبرخو ويشل سوي وي يا څو تېغي په يوه لك شتون ولري .

12

14

(Structure of Leaf ) د پاڼې جوړښت

د يوې نباتي پاڼې په جوړښت كي الندي عمده

برخي د ليدولو وړ دي :

( د پاټې تېغهLeaf Blade د پاڼې نازكه او :)

شنه برخه ده چي په منځ كي يو رگ لري او پاڼه

په درو برخو ويشي او وروسته په نورو برخو

ويشل سوي ده تېغه د هوا سره اړيكي لري او د

لمر تر اغيزي الندي راځي .

15

د پاڼې جوړښت

16

Structure of a leaf: chlorophyll containing outgrowth of a stem or branch; the site of photosynthesis.Blade (lamina):. کیږی ویل ته جوړښت ټول دمخ دپاڼيVein: برخه ارتباطی خو مکمله نا . دپاڼیMidrib: رګ منځنی . دپاڼیLeafstalk (petiole): ډنډر . دپاڼیStem: part of the plant that carries the leaves.Sheath: برخه وصلیدونکی سره اوساقی . دڅانګو

17

هغه عوامل چې دفوتوسنتيزيز په عمليه تاثراچوي

Light رڼــــا1(

Temperature حرارت 2(

Waterاوبه 3(

Co2کاربن ډای اکسايد 4(

18

تبخير تبخير : عبارت دي د اوبو د بخاراتو منتشر کيدل د

مختلفو برخو د نباتاتو څخه چي د نباتاتو پاڼو په واسطه صورت نيسي .

  د تباتو انواع

د اوبو تبخيرپه ليتر غنم

75 % رومي بانجان

125 % جوار

206 % کچالو

95 % بايد ويل شي چي د غنمو يو ټن وچو موادو السته

( ټنه اوبه په مصرف رسيږ ي . 300راوړلو لپاره )( ټنه غنمو او د دانو او د وښو دالسته 17همدارنګه د )

. ( ټنه اوبه په مصرف رسيږي 4800راوړولو لپاره )

جوړښت داخلي دپاڼي

څخه برخو الندی له 9ه پاڼده شوی جوړه

CuticleUpper epidermisPalisade mesophyllSpongy mesophyllLower epidermisPores also known as

stoma /stomata

Cuticleمومی غلیظه هغه دپاڼو

کیږی ویل ته پوښ

وچیدو له نباتات کیوتیکلساتی څخه

برخی ځینی دپاڼي سره ژوروالی په

What are stomata or stoma? خالصی هغه کی دننه په دپاڼی

چی کیږی ویل ستوما ته خالوی سره شکل یواځی . په

:stomata (plural ویل سوریوته ستوماتاهغه

په تبادله دګازاتو چی کیږیددوه ستوماتا اویوه کیږی کی

واسطه په سیله ګاردکنترولیږی

. (Magnification X 400.) حالت داسی په کی داخل په کی دپاڼیچی وینی خارجوی ستوماتاوی ګاز ته طرف ودباندی څخه دننه له

24

Respiration- process by which plants lose air (carbon dioxide) through the leavesGuard cells close & open the stomata as needed

•Photosynthesis- process by which plants turn sunlight into energy (food)

26

•Photosynthesis- process by which plants turn sunlight into energy (food)

1. رڼا اخلی دلمرڅخه .2 کلوروفیلاکسیجن او هایدروجن په اوبه انرژی لمرینه

کوی . تجزیه

سره .3 اکساید ډای کاربن له هایدروجنجوړوی اوغذا کیږی یوځای

(sugar/glucose)

په .4 کوزدنبات ګلو یا غذا شوی داجوړهیی اکسیجن هغه او ګرځی کی داخل

ازادیږی

6 6 6

H2O O2CO2 =+ + C6 H12 O6

PHOTOSYNTHESIS

MOVE

LEAVES: